دامپزشکی؛ نگهبان سلامت در عید قربان

از همکاران ستادی در سازمان دامپزشکی گرفته تا کارشناسان پرتلاش در شبکه‌های دامپزشکی شهرستان‌ها، همه آماده‌اند تا در این روز بزرگ، نقشی حیاتی ایفا کنند. این آمادگی اما به شکل دیگری است؛ نه تنها برای نظارت، بلکه برای تضمین سلامت، آرامش و اطمینان خاطر مردم.

در تمام کشتارگاه‌ها و مراکز مجاز ذبح، دامپزشکان و ناظران بهداشتی مستقر خواهند بود تا روند کشتار را از نظر بهداشتی بررسی و کنترل کنند. دام باید سالم باشد، بدون علائم بیماری، و تنها در مراکز مورد تأیید و تحت نظارت انجام شود. این مهم‌ترین پیام دامپزشکی به مردم است: سلامت شما، در گرو انتخاب درست است.

در این میان، نقش مسئولین فنی بهداشتی کشتارگاه‌ها و دستیاران فنی بهداشتی، ستون فقرات این نظارت بهداشتی است. این عزیزان با دقت بالا، علم، تجربه و احساس مسئولیت مثال‌زدنی، سلامت لاشه، شرایط بهداشتی محیط، ابزارآلات، و رعایت دستورالعمل‌ها را بررسی می‌کنند تا کوچک‌ترین مورد مشکوکی از چشم پنهان نماند. حضور فعال، مؤثر و شبانه‌روزی آنان، تضمین‌کننده سلامت فرآورده‌های خام دامی و سلامت عمومی جامعه است.

در این میان، نقش ناظرین ذبح شرعی نیز بسیار حیاتی و مکمل نظارت‌های بهداشتی است؛ اطمینان از انجام ذبح مطابق با ضوابط شرعی، بخش مهمی از این فرآیند مقدس است که در کنار سلامت جسم، به پاکی روح توجه دارد.

اما نقش دامپزشکی تنها در کشتارگاه خلاصه نمی‌شود. سخنرانی‌ها، اطلاع‌رسانی‌های عمومی، تهیه و توزیع بروشورها، گفت‌وگو با رسانه‌ها، حضور کارشناسان خبره در مراسم نماز جمعه هفته پیش از عید قربان جهت آگاه‌سازی عمومی و ارتباط مستقیم با مردم، از دیگر اقدامات ارزشمندی است که با هدف فرهنگ‌سازی و افزایش آگاهی عمومی انجام می‌شود.

در این مسیر، همکاران دامپزشکی ادارات کل نیز با تمام توان درگیر این جهاد سلامت‌اند. از واحدهای فنی گرفته تا بخش‌های پشتیبانی، روابط عمومی، آزمایشگاه‌ها، امور حراستی وحقوقی، و لجستیک... همه با یک هدف مشترک همدل شده‌اند: خدمت به خلق برای رضایت خالق. بدون شک، آنچه همکاران ما را در این مسیر سخت اما پرثمر نگه می‌دارد، نیت خدایی و اخلاص در عمل است.

در کنار تلاش دامپزشکی، نقش سایر ارگان‌های همراه و حامی نیز ستودنی است؛ از نیروی انتظامی گرفته تا شهرداری‌ها، فرمانداری‌ها، تعزیرات حکومتی و دستگاه‌های قضایی به‌ویژه دادگاه‌های انقلاب اسلامی، مراکز بهداشت و همه در کنار هم، بازوی اجرایی و حمایتی این طرح عظیم ملی هستند تا از وقوع تخلفات، تهدید سلامت عمومی و ناهنجاری‌های احتمالی جلوگیری شود.

واقعیت این است که به‌سختی می‌توان نمونه‌ای دیگر یافت که تا این حد از هماهنگی و مشارکت چندین دستگاه نظارتی با محوریت دامپزشکی برخوردار باشد؛ طرحی که هم از نظر بهداشتی و هم از منظر شرعی، اهمیتی دوچندان دارد و نمونه‌ای ممتاز از حکمرانی هوشمند، مشارکت بین‌بخشی و خدمت‌رسانی مؤثر به مردم محسوب می‌شود.

در کنار همه‌ی این‌ها، یادمان نرود که این فعالیت‌ها نیازمند پشتیبانی‌های مالی و تجهیزاتی مناسب است. در کنار عشق به خدمت، ما همچنان منتظر حمایت و همراهی مسئولان امر هستیم، تا این راه را با کیفیت بیشتر ادامه دهیم.

گاهی خاطرات این مسیر، تلخ و شیرین در هم می‌آمیزند
یادم هست چند سال پیش، یکی از همکاران فداکار دامپزشک ما در حین جلوگیری از ذبح غیرمجاز، توسط فردی متخلف مورد ضرب‌وشتم قرار گرفت. او بدون هیچ ترس و تردیدی، ایستاد و کار خود را با استواری ادامه داد.
در مقابل، شبی دیگر را به یاد دارم که یکی از ناظران بهداشتی ما در کشتارگاه یکی از مراکز خیریه مجاز، با مهربانی تمام دام سالمی را که صاحبش نگرانش بود معاینه کرد. آن مرد سالخورده پس از پایان کار، اشک در چشمانش حلقه زد و گفت: "شما فرشته‌اید... اگر شما نبودید، نمی‌دانستم باید چه کنم."

چنین لحظاتی است که معنای واقعی قربانی را آشکار می‌کند؛ جایی که دل‌های ما برای حفظ حرمت جان آفریده‌های خدا می‌تپد.

و چه زیبا گفته است استاد محمدعلی انصاری، مفسر قرآن:
در قربان، آنچه می‌ماند، نیت است؛ نیت تقرب، نیت طهارت، نیت پاکی. خون و گوشت، نزد خدا نمی‌رود؛ اما آن نیت خالص شما، بالا می‌رود.

باشد که در این عید بزرگ، با همدلی، تدبیر، و تلاش جمعی، بتوانیم خدمتی در شأن مردم عزیزمان و رضای پروردگار داشته باشیم.

دکتر رضا افشاریان

کارشناس اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی