بازنشستگی؛ پایان مسیر یا آغازی دوباره؟ کانون بازنشستگان دامپزشکی ضرورتی برای امروز و فردا

فاخته- دکتر دامپزشکی که سال‌ها با تمام وجود و حرفه‌ای بودن، وظایف خود را در حوزه بهداشت و سلامت فراورده های خام دامی و دام‌ها انجام داده بود، حالا بعد از سال‌ها تلاش و فعالیت، به تازگی یک ماه بود که بازنشسته شده بود. اولش فکر کردم شاید در سفر است و به طور معمول می‌خواهد یک گپی باهم بزنیم. اما وقتی صحبت کرد، متوجه شدم که جویای کار است و دلیل تماسش، عدم تحمل بیکاری و بحران روحی  بود که پس از بازنشستگی داشت تجربه می‌کرد.

او گفت: "دکتر، کمتر از یک ماه است که بازنشسته شده‌ام. فکر می‌کردم در این دوران آرامش و استراحت خواهم داشت، اما با کمال تعجب متوجه شدم که این دوران خالی از دغدغه‌ها، بیشتر از هر زمانی من را به بحران کشاند. احساس  انزوا دارم و نمی‌دانم باید چه کنم. تمام زندگی‌ام را وقف کارم کرده بودم و حالا که در خانه نشسته‌ام، نمی‌دانم با خودم چه کنم."

این صحبت‌ها برای من یک زنگ خطر به صدا درآورد. نه تنها برای او، بلکه برای بسیاری از همکاران دیگرم که بعد از سال‌ها خدمت صادقانه به جامعه، وارد دوران بازنشستگی می‌شوند و به تدریج با مشکلات متعددی مواجه می‌شوند. در حقیقت، بازنشستگی نه تنها پایان مسیر حرفه‌ای، بلکه یک تغییر بزرگ در سبک زندگی و هویت فردی است که به‌راحتی نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

واقعیت‌هایی که نمی‌توان نادیده گرفت
در دنیای دامپزشکی، بازنشستگی برای بسیاری از همکارانم به پایان یک مرحله سخت و چالش‌برانگیز، تبدیل به یک بحران جدید می‌شود.
 مهندس ر.الف که سال‌ها در اداره کل دامپزشکی استان X مسئول آمارنظارت بهداشتی بودوسی سال تمام زتدگیشو وقف کارش کرده بود،درهرمناسبت مذهبی پای کاربود. بعد از بازنشستگی تنها بیست روزنگذشته، استرس چگوته طی این  شرایط جدیدبروجودش حادث شده بود.
این شرایط، عواقب جدی و دشواری را برای بسیاری از دامپزشکان به همراه دارد. 
اما در این میان، تنها عده‌ای محدود هستند که به‌واسطه foresight و شناخت از آینده، چند سال پیش از بازنشستگی، خود را به‌تدریج وارد بخش خصوصی کردند. مثلاً یکی از همکاران‌مان در استان ...، از پنج سال قبل از بازنشستگی، شروع کرد به راه‌اندازی یک کلینیک نیمه وقت . آرام‌آرام مشتری‌ها و اعتماد جامعه محلی را جذب کرد و روز بازنشستگی‌اش، برای او نه پایان، بلکه آغازی پرقدرت بود. او نه تنها از بحران عبور کرد، بلکه امروز اشتغال‌زا و تأثیرگذار هم خواهدبود.

الگوی مشهدمقدس؛ تجلی امید و سازمان‌یافتگی
در همین راستا، نمونه موفقی از بازنشستگان دامپزشکی در شهر مشهد مقدس وجود دارد. گروهی از دامپزشکان بازنشسته با حمایت‌ دولتی، اقدام به تأسیس شرکتی به نام "همیار سلامت هتلها" نمودند. این شرکت با بهره‌گیری از تخصص‌های دامپزشکان بازنشسته، نظارت بر بهداشتی هتل‌های دارای سردخانه فراورده خام دامی،  در مشهد را انجام می‌دهد. این اقدام نه تنها کیفیت خدمات بهداشتی و غذایی را افزایش داد، بلکه باعث اشتغال‌زایی برای فارغ‌التحصیلان دامپزشکی و بازگشت این افراد به عرصه فعالیت شد.

باور کنید یا نه، برخی از این دامپزشکان بازنشسته که سال‌ها در اداره کل  به کار مشغول بودند، اکنون چندین برابر دوران خدمت خود، مفید و مؤثر در حال فعالیت هستند. این فعالیت‌ها نه تنها به نفع خودشان، بلکه به نفع جامعه و صنعت دامپزشکی کشور است.

مقایسه با دیگر ارگان‌ها: وقتی تجربه و ظرفیت بازنشستگان به‌خوبی استفاده می‌شود

در حالی که بسیاری از ارگان‌ها و نهادهای کشور هنوز به درستی از ظرفیت‌های بازنشستگان استفاده نمی‌کنند، برخی دیگر از سازمان‌ها توانسته‌اند به‌خوبی از تجربیات و مهارت‌های این گروه بهره‌برداری کنند. در اینجا می‌توان به نمونه‌های موفق در دیگر بخش‌ها اشاره کرد که می‌تواند الگوی خوبی برای دامپزشکی باشد.

۱. سازمان نظام پزشکی
سازمان نظام پزشکی ایران به‌طور منظم از بازنشستگان پزشک به عنوان مشاور و ناظر در فرآیندهای آموزشی و نظارتی استفاده می‌کند. این افراد نه تنها به انتقال تجربیات خود به نسل‌های جوان‌تر پرداخته‌اند، بلکه در بسیاری از موارد با دیدگاه‌های نوآورانه خود به بهبود سیستم بهداشت کمک کرده‌اند.

۲. صنعت بانکداری
در صنعت بانکداری، از بازنشستگان به‌عنوان مشاوران ارشد و اعضای هیئت مدیره استفاده می‌شود. این افراد با تجربه‌های خود، به بهبود فرآیندهای داخلی بانک‌ها کمک کرده‌اند و با مشاوره‌های تخصصی، در توسعه این صنعت نقش مؤثری ایفا کرده‌اند.

کانون بازنشستگان دامپزشکی ضرورتی برای امروز و فردا
در چنین شرایطی، بیش از هر زمان دیگری نیاز به تشکیل و تقویت یک کانون سراسری بازنشستگان دامپزشکی کشورکل کشور احساس می‌شود. این کانون باید به‌عنوان نهادی که نه تنها از بازنشستگان حمایت می‌کند، بلکه از ظرفیت‌های علمی، تخصصی و تجربی آنان برای بهبود صنعت دامپزشکی بهره‌برداری می‌کند، به کار گیرد.

کانون بازنشستگان دامپزشکی می‌تواند با ایجاد یک بانک اطلاعاتی تخصصی از بازنشستگان در زمینه‌های مختلف مانند بهداشت مواد غذایی، بیماری‌های واگیر، دامپزشکی صنعتی و غیره، از آن‌ها به‌عنوان مشاوران، مدرسین و ناظران استفاده کند. همچنین این کانون باید ارتباطات لازم را با وزارت جهاد کشاورزی، سازمان دامپزشکی و سایر نهادهای مرتبط برقرار کند تا به حمایت از این افراد بپردازد.
کلام آخر
بازنشستگی، به هیچ عنوان نباید به معنای پایان فعالیت‌های فردی و حرفه‌ای باشد. با تشکیل و تقویت کانون سراسری بازنشستگان دامپزشکی، این افراد می‌توانند به‌عنوان یک نیروی تاثیرگذار در پیشرفت صنعت دامپزشکی کشور شناخته شوند و از ظرفیت‌های عظیم آنان بهره‌برداری گردد. این کانون باید در خدمت نسل جوان دامپزشکی و بهبود وضعیت سلامت جامعه باشد، و می‌تواند به‌عنوان یک ساختار حمایتی و کارآفرین، راه‌گشای مشکلات موجود در این عرصه باشد.

دکتر رضا افشاریان

کارشناس اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی