فاخته- در آغاز، لازم است از نگاه مدبرانه و آیندهنگرانه رئیس سازمان دامپزشکی کشور تقدیر شود. دکتر علیرضا رفیعی پور با درک عمیق از اهمیت مشارکت تولیدکنندگان و تشکلهای تخصصی در تدوین دستورالعملها، رویکردی نوین را در این عرصه آغاز کردهاند. اینکه دستورالعملها پیش از ابلاغ، برای نظرخواهی به تولیدکنندگان ارائه میشود، نشان از تعهد سازمان به کارآمدی، شفافیت و مشارکتمحوری در سیاستگذاریها دارد. این اقدام، احترام به دانش و تجربه تولیدکنندگان را نشان میدهد.
چرا دستورالعملهای دامپزشکی باید با مشارکت فعال تولیدکنندگان و تشکلهای تخصصی تدوین شوند؟
دستورالعملهای سازمان زمانی کارآمد و مؤثر خواهند بود که بر مبنای واقعیتهای میدانی تدوین شوند. تولیدکنندگان بهدلیل تجربه عملی و روزانه در صنعت دام، طیور و آبزیان بهترین مشاوران برای شناسایی مشکلات و ارائه پیشنهادات عملی هستند. با مشارکت آنها، این دستورالعملها نهتنها جامعتر خواهند بود، بلکه پذیرش بیشتری در میان جامعه تولیدکنندگان خواهند داشت.
متأسفانه، تجربه نشان داده است که برخی از بخشنامهها و دستورالعملهای قبلی سازمان، بدون طی این فرآیند و بدون نظرخواهی از تولیدکنندگان تدوین و ابلاغ شدند. همین امر موجب شد که این دستورالعملها قابلیت اجرایی کافی نداشته و در عمل مشکلاتی برای همکاران سازمان دامپزشکی و تولیدکنندگان ایجاد کنند. عدم انطباق با واقعیتهای میدانی و مشکلات اجرایی ناشی از آن، نهتنها اهداف سیاستگذاری را محقق نکرد، بلکه باعث اتلاف منابع و ایجاد نارضایتی شد.
چگونه کشورهای پیشرفته توانستهاند با همکاری میان دولت و تولیدکنندگان مشکلات را حل کنند؟
در بسیاری از کشورهای پیشرفته، تشکلهای تولیدی و صنفی نقش کلیدی در تدوین سیاستهای دولتی ایفا میکنند. در این کشورها، دولت با نظرسنجیهای منظم از تولیدکنندگان و تشکیل کمیتههای مشورتی، مشکلات را پیشبینی کرده و با راهکارهای عملی از بحران جلوگیری میکند. این همکاریها باعث شده است که تصمیمات اتخاذ شده واقعبینانهتر بوده و در راستای منافع ملی و صنعت باشد.
آیا میتوانیم با الگوبرداری از این کشورها، چالشهای موجود در ایران را کاهش دهیم؟
بله، اما برای این کار باید زیرساختهای لازم ایجاد شود. تشکیل کمیتههای مشترک میان سازمان دامپزشکی و تولیدکنندگان، شفافسازی در تصمیمگیریها، و ایجاد بستری برای تعاملات مستمر از جمله اقدامات ضروری است. همچنین سازمان باید به تولیدکنندگان نقش بیشتری در فرآیند تصمیمسازی بدهد و نظرات آنها را بهعنوان منبع اصلی اطلاعات لحاظ کند.
مزایای جلب نظرات تولیدکنندگان چیست؟
ارائه راهکارهای اجرایی: تولیدکنندگان واقعیتهای روزمره را بهتر درک میکنند و میتوانند پیشنهاداتی ارائه دهند که عملیتر باشند.
کاهش مخالفتها: با هماهنگی بیشتر، احتمال بروز خطاها و مخالفتها کاهش یافته و هزینههای اصلاح سیاستها کمتر خواهد شد.
افزایش پایبندی: زمانی که تولیدکنندگان احساس کنند نظرشان اهمیت دارد، به اجرای بهتر دستورالعملها پایبندتر خواهند بود.
چگونه میتوان بسترهای مشارکت پایدار ایجاد کرد؟
تشکیل شوراهای مشورتی متشکل از نمایندگان سازمان دامپزشکی، تولیدکنندگان، و کارشناسان مستقل میتواند راهحل مؤثری باشد. این شوراها باید بهصورت منظم جلساتی برگزار کنند و به شکل شفاف مشکلات و پیشنهادات را بررسی کنند.
چگونه میتوان اعتماد تولیدکنندگان را جلب کرد؟
اعتمادسازی از طریق شفافیت امکانپذیر است. سازمان باید دلایل تغییرات و نتایج پیشبینیشده از سیاستهای جدید را بهصورت عمومی اعلام کند. همچنین، در صورت اشتباه، مسئولیتپذیری و اصلاح سریع سیاستها به اعتمادسازی کمک میکند.
پیشنهادات برای بهبود رویکرد مشارکتی
الف. تشکیل کمیتههای مشترک مشورتی: این کمیتهها باید شامل نمایندگان تولیدکنندگان، کارشناسان مستقل، و کارشناسان سازمان باشند.
ب. برگزاری کارگاههای آموزشی: برای افزایش آگاهی تولیدکنندگان نسبت به اهمیت دستورالعملها و نقش آنها در توسعه صنعت.
ج. شفافیت بیشتر در سیاستگذاریها: انتشار عمومی مستندات و دلایل پشت سیاستها میتواند اعتماد عمومی را جلب کند.
د. پایش مداوم دستورالعملها: بازنگری و اصلاح دستورالعملها بر اساس بازخوردهای میدانی باید به یک رویه ثابت تبدیل شود.
این اقدامات، در کنار رویکرد شایستهای که توسط رئیس سازمان دامپزشکی کشور آغاز شده است، میتواند راه را برای توسعه پایدار صنعت دام، طیور و آبزیان کشور هموار نماید و از تکرار مشکلات گذشته جلوگیری کند.
دکتر رضا افشاریان
دامپزشک
این پایگاه خبری بر اساس مجوز معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول فعالیت است. این پایگاه خبری تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران بوده و هر گونه برداشت از مطالب آن تنها با ذکر منبع مجاز می باشد.