فاخته- این مقاله به بررسی نقش و اهمیت حضور دامپزشکان در کارخانجات تولید محصولات لبنی و فرآوردههای گوشتی حرارتدیده میپردازد.
ضرورت حضور دکتر دامپزشک در صنایع لبنی
1. نظارت بر کیفیت شیر خام
شیر بهعنوان ماده اولیه اصلی در صنایع لبنی، محصولی حساس و مستعد آلودگیهای میکروبی است. بیماریهایی نظیر بروسلوز و سل میتوانند از طریق شیر خام منتقل شوند. دامپزشک با بررسی سلامت دامها، کنترل منابع آلودگی، و پایش دقیق گواهیها و مجوزهای ورودی، از انتقال این بیماریها به محصولات نهایی جلوگیری میکند.
2. تضمین بهداشت فرآیند تولید
فرآیندهایی مانند پاستوریزاسیون، که بهمنظور حذف عوامل بیماریزا انجام میشوند، نیازمند رعایت استانداردهای بهداشتی هستند. دامپزشک با نظارت بر تجهیزات، فرآیندها و ارائه دستورالعملهای بهداشتی، نقش کلیدی در پیشگیری از بروز مشکلات ایمنی ایفا میکند.
3. پیشگیری از تقلبات
تقلبهایی مانند افزودن آب یا مواد غیرمجاز به شیر، تهدید جدی برای سلامت مصرفکنندگان است. آزمایشهای دورهای توسط دامپزشک میتواند چنین تخلفاتی را شناسایی و از آن جلوگیری کند.
ضرورت حضور دکتر دامپزشک در صنایع فرآوردههای گوشتی حرارتدیده
کنترل کیفیت گوشت ورودی
گوشت، بهعنوان ماده اولیه اصلی در تولید فرآوردههایی نظیر سوسیس و کالباس، ممکن است حامل عوامل بیماریزا مانند سالمونلا باشد. دامپزشک با بررسی دقیق مجوزهای بهداشتی و وضعیت ارگانولپتیکی گوشتهای ورودی، از ورود آلودگی به خطوط تولید جلوگیری میکند
چالشهای حضور دامپزشک در صنایع غذایی و راهحلها
1. تداخل وظایف با مسئول کنترل کیفیت (QC)
گاهی اوقات، همپوشانی وظایف دامپزشک و مسئول QC میتواند باعث ابهام یا حتی رقابت شود.
راهحلها:
تعیین محدوده وظایف: دامپزشک بر سلامت مواد اولیه دامی و مسئول QC بر کیفیت محصول نهایی نظارت کند.
برگزاری جلسات هماهنگی برای بهبود ارتباط و همافزایی.
2. نبود قوانین شفاف یا تضاد در مقررات
تعارض در قوانین گاه باعث اختلاف میان تیمهای نظارتی میشود.
راهحلها:
اصلاح و شفافسازی قوانین توسط نهادهای مرتبط.
ایجاد تیمهای نظارتی مشترک میان سازمان دامپزشکی و سازمان استاندارد.
3. مقاومت کارکنان یا مدیریت کارخانه
مدیران یا کارکنان ممکن است به دلیل افزایش مسئولیتها یا هزینهها مقاومت کنند.
راهحلها:
فرهنگسازی درباره اهمیت نقش دامپزشکان.
ارائه گزارشهای موفقیت از کارخانجات مشابه.
همکاری تدریجی و ایجاد تعامل مثبت میان دامپزشک و تیم تولید.
4. محدودیتهای مالی کارخانهها
برخی مدیران به حضور دامپزشک بهعنوان هزینه اضافی نگاه میکنند.
راهحلها:
توجیه اقتصادی: حضور دامپزشک باعث کاهش خسارات ناشی از آلودگی و افزایش اعتماد مصرفکننده میشود
5. اختلاف در معیارهای کیفیت و ایمنی
تفاوت دیدگاهها در معیارهای ارزیابی میتواند چالشزا باشد.
راهحلها:
تدوین دستورالعملهای مشترک و تشکیل تیمهای ارزیابی مشترک.
6. نظارت بر تخلفات داخلی
در صورت وقوع تخلفاتی نظیر استفاده از مواد نامرغوب، ممکن است فشارهایی برای عدم گزارش ایجاد شود.
راهحلها:
حمایت قانونی از گزارشدهندگان.
استفاده از ابزارهای نظارتی مستقل برای افزایش شفافیت.
جمعبندی
حضور دامپزشکان در صنایع غذایی، نهتنها بهعنوان یک نظارت علمی بلکه بهعنوان تضمینی برای تولید محصولات سالم و ایمن، امری حیاتی است. با مدیریت صحیح چالشها و تعامل مؤثر میان نقشها، میتوان کیفیت و ایمنی مواد غذایی را بهبود بخشید. فرهنگسازی، شفافسازی قوانین، و آموزشهای تخصصی از جمله اقداماتی هستند که میتوانند این
نقش کلیدی را در صنایع غذایی تقویت کنند.
در نهایت، حضور دامپزشکان در صنایع غذایی نه هزینه، بلکه سرمایهگذاری برای سلامت عمومی، اعتماد مصرفکنندگان، و رشد پایدار صنایع غذایی است.
دکتر رضا افشاریان
دامپزشک
بیشتر بخوانید:
این پایگاه خبری بر اساس مجوز معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول فعالیت است. این پایگاه خبری تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران بوده و هر گونه برداشت از مطالب آن تنها با ذکر منبع مجاز می باشد.