یادداشت؛ علیرضا کیهان پور:
شکست کامل طبیعی گرما در ایران همه ما به بادگیرهای سنتی و کهن مدیونیم...
فاخته- گاوین اشمیت، اقلیم‌شناس ارشد ناسا که در فرآیند انجام این تحقیقات حضور داشته است، به تازگی و در یک نشست به خبرنگاران گفته است ماه جولای سال ۲۰۲۳ احتمالا گرم‌ترین ماه جهان در صدها و یا حتی هزاران سال گذشته است. او می‌گوید: "ما شاهد تغییرات بی‌سابقه‌ای در سراسر جهان هستیم! امواجی که در آمریکا، اروپا و چین مشاهده میشود تمامی رکوردها را شکسته است و روند گرمای شدید هوا امری غیرقابل انکار است!"
اما در این بین، خبرگزاری فرانس ۲۴ به عنوان مهم ترین شبکه خبری رسمی در گزارشی با عنوان "بادگیرهای باستانی ایران، گرما را به طور طبیعی شکست می دهند"، توضیحات جامع و کاملی را از معماری شهر کویری یزد منتشر کرده است و این شهر را به عنوان مدلی موفق از یک معماری سازگار با اقلیم گرم و خشک معرفی کرده است. شهری که دیگر شهرهای دنیا بایستی از الگوی معماری آن به ویژه پیرامون بادگیرها و قنات‌ها بیاموزند و به اجرا درآورند...
در این گزارش که بیست و یکم ماه جولای منتشر شده است، چنین آمده است: "برج‌های بلند و دودکش مانند از خانه‌های خشتی چند صد ساله در شهر کویری ایران یعنی یزد برمی خیزند و نسیم دلپذیری را برای ساکنان یکی از گرم‌ترین شهرهای روی زمین فراهم می‌آورند..."
این خبرگزاری در ادامه می نویسد: "بادگیرها تنها یکی از شگفتی‌های مهندسی است که ساکنان در این شهر باستانی در مرکز ایران ساخته‌اند - جایی که دمای هوا در تابستان به بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد می‌رسد. آن‌ها (بادگیرها) برخلاف سیستم‌های تهویه مطبوع، بدون هزینه و کربن هستند.
قدیمی‌ترین بادگیر از ۷۰۰ بادگیر این شهر به قرن ۱۴ باز می‌گردد، اما اعتقاد بر این است که ویژگی معماری آن به حدود ۳۰۰۰ سال قبل باز می‌گردد، زمانی که امپراتوری ایران بر بسیاری از مناطق خاورمیانه حکومت داشت."
یونسکو شهر یزد را در سال ۲۰۱۷ به دلیل گستردگی، یکپارچگی و حفظ اصالت تاریخی، استفاده از مصالح بومی و مصرف کم‌ترین انرژی در تولید بناهای خشتی و هماهنگی کامل با اقلیم سخت و خشن کویری در فهرست میراث جهانی خود قرار داد و براساس آنچه در این گزارش آمده است، این شهر را به عنوان شاهدی زنده برای استفاده‌ی هوشمندانه از منابع محدود موجود در بیابان برای بقا توصیف کرده است. فراموش نکنیم که همه ما به معماری، دوراندیشی و تلاش وهمت نیاکان و پیشینیان خود در خصوص هنر "بادگیرها" و "شکست کامل طبیعی گرما" در کشورو آسایش ایرانیان و تیمار دمیدن هوای خنک برای "حیوان و دام، طیور و آبزیان" با اندیشیدن تمهیداتی نوین در عصر کنونی با پدیده "خنک زایی" مدیون هستیم و در حفظ و گسترش آن با توجه به تغییرات اقلیم در سراسرجهان کوشا و متعهد باشیم.
علیرضا کیهان پور
برداشتی آزاد از آبگینه
دسترسی سریع
بخش های مفید
راه های ارتباطی
