یادداشت؛ علیرضا کیهان پور:
۲۳ مارس برابر با سوم فروردین روز "جهانی هواشناسی" (WMD) ؛ فرصتی که باید از "نو" شناخت...؛ بخش دوم و پایانی
فاخته- "روز جهانی هواشناسی" (WMD) که هر سال در تاریخ ۲۳ مارس برگزار می‌شود، یک رویداد مهم بین‌المللی است که به‌منظور گرامیداشت تأسیس"سازمان جهانی هواشناسی" (WMO) در سال ۱۹۵۰ برگزار می‌شود. این روز فرصتی است برای جلب توجه جهانی به اهمیت علم هواشناسی و آگاهی‌بخشی درباره‌ی نقش حیاتی آن در پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا، تغییرات اقلیمی و آمادگی در برابر بلایای طبیعی. در ادامه به‌طور مفصل‌تر به جنبه‌های مختلف این روز می‌پردازیم:
تاریخچه تأسیس سازمان جهانی هواشناسی (WMO)
سازمان جهانی هواشناسی (WMO) در ۲۳ مارس ۱۹۵۰ تأسیس شد. این سازمان تخصصی از سازمان ملل متحد به‌منظور هماهنگی بین‌المللی در زمینه مطالعات جوّ و علوم مربوط به آن، از جمله پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا، تغییرات اقلیمی، و بلایای طبیعی تأسیس شد. هدف این سازمان ایجاد همکاری‌های جهانی برای بهبود پیش‌بینی‌های هواشناسی، مدیریت منابع آبی، کاهش تأثیرات تغییرات اقلیمی، و حفاظت از محیط‌زیست است.
این سازمان در حال حاضر ۱۹۴ کشور عضو دارد و برنامه‌ها و پروژه‌های مختلفی را برای تقویت همکاری‌های علمی در زمینه هواشناسی و هیدرولوژی در سطح جهانی اجرا می‌کند.
اهمیت روز جهانی هواشناسی
هدف اصلی روز جهانی هواشناسی، آگاهی‌بخشی در مورد اهمیت علم هواشناسی و تأثیر آن بر زندگی انسان‌ها و محیط‌زیست است. در دنیای امروز، تغییرات اقلیمی و بلایای طبیعی به یک چالش جهانی تبدیل شده‌اند که نیاز به همکاری‌های بین‌المللی و اطلاع‌رسانی دقیق در مورد وضعیت آب‌وهوا را بیش از پیش ضروری کرده است. این روز فرصتی است تا توجهات به اهمیت پیش‌بینی‌های دقیق وضعیت آب‌وهوا، تغییرات اقلیمی و برنامه‌ریزی در برابر بلایای طبیعی جلب شود.
برگزاری این روز به‌ویژه به دولت‌ها، مؤسسات علمی، سازمان‌ها و افراد عادی کمک می‌کند تا نقش علم هواشناسی را در مدیریت بلایای طبیعی، پیش‌بینی خطرات، و کاهش تأثیرات تغییرات اقلیمی درک کنند. همچنین این روز یادآور نیاز به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه در حوزه پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا، هواشناسی و فناوری‌های مرتبط است.
موضوعات سالانه روز جهانی هواشناسی
هر سال سازمان جهانی هواشناسی یک شعار خاص برای روز جهانی هواشناسی اعلام می‌کند که معمولاً به یک موضوع اساسی و کلیدی مرتبط با علم هواشناسی یا تغییرات اقلیمی اختصاص دارد. این شعارها معمولاً به‌صورت جهانی برای جذب توجه بیشتر به چالش‌های پیش روی جوامع انسانی انتخاب می‌شوند.
موضوعات سال‌های اخیر
همه با هم برای رفع خلاء پیش بینی ها (۲۰۲۵)
هواشناسی و پیش‌بینی‌های دقیق برای جهانی پایدارتر(۲۰۲۴)
هواشناسی برای کشاورزی(۲۰۲۳)
هواشناسی برای جوامع مقاوم‌تر در برابر تغییرات اقلیمی (۲۰۲۲)
و...
این شعارها هدفشان تشویق دولت‌ها و سازمان‌ها به توجه بیشتر به پیش‌بینی‌های هواشناسی و فناوری‌های جدید برای مقابله با چالش‌های تغییرات اقلیمی و کاهش اثرات منفی بلایای طبیعی است.
نقش هواشناسی در پیش‌بینی و کاهش اثرات بلایای طبیعی
با توجه به تغییرات اقلیمی و پیشرفت‌های علم هواشناسی، پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا و بلایای طبیعی مانند طوفان‌ها، سیل، خشکسالی و دیگر بحران‌ها به یکی از اولویت‌های جهانی تبدیل شده است. پیش‌بینی دقیق و به‌موقع این بلایا می‌تواند از خسارات مالی و جانی جلوگیری کند و آمادگی جوامع برای مقابله با این بحران‌ها را افزایش دهد.
علم هواشناسی در پیش‌بینی و مدیریت بلایای طبیعی نقشی حیاتی دارد.
به‌عنوان مثال:
سیل‌ها: پیش‌بینی بارش‌های سنگین و تجمع آب در مناطق مختلف می‌تواند از وقوع سیلاب‌ها جلوگیری کند یا حداقل آسیب‌های آن را کاهش دهد.
طوفان‌ها: پیش‌بینی طوفان‌های بزرگ (مانند طوفان‌های گردبادی) می‌تواند به تخلیه به موقع مناطق در معرض خطر کمک کند.
بیشتر بخوانید:
خشکسالی‌ها: پیش‌بینی دقیق شرایط خشکسالی می‌تواند به کشاورزان و مقامات دولتی کمک کند تا برنامه‌های آبیاری و استفاده از منابع آبی را به‌طور بهینه انجام دهند.
علم هواشناسی و تغییرات اقلیمی
تغییرات اقلیمی یکی از چالش‌های اصلی جهانی در قرن ۲۱ است و علم هواشناسی در مطالعه و پیش‌بینی این تغییرات نقش بسیار مهمی دارد. تغییرات اقلیمی منجر به تغییر در الگوهای بارش، افزایش دما و تغییر در وضعیت جوّ زمین می‌شود که می‌تواند اثرات گسترده‌ای بر " کشاورزی، دامداری، دامپروری ، پرورش طیور،آبزیان، منابع آبی، زیست بوم ها و زندگی انسان‌ها " داشته باشد.
نقش فناوری در علم هواشناسی
فناوری های نوین، از جمله ماهواره‌ها، سامانه های پیش‌بینی پیشرفته و شبکه‌های اطلاعاتی جهانی، نقش حیاتی در پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا و بلایای طبیعی دارند. این فناوری‌ها به‌ویژه در پیش‌بینی دقیق‌تر وضعیت جوّ، شبیه‌سازی تغییرات اقلیمی، و رصد بلایای طبیعی کمک می‌کنند.
دانش نوین هواشناسی همچنین می‌تواند به جمع‌آوری داده‌های دقیق از نقاط مختلف جهان و تحلیل آن‌ها به‌منظور بهبود پیش‌بینی‌ها کمک کنند.
نتیجه‌گیری
روز جهانی هواشناسی نه تنها به‌عنوان یک روز برای گرامیداشت تأسیس سازمان جهانی هواشناسی است، بلکه فرصتی است برای یادآوری اهمیت علم هواشناسی در مدیریت بحران‌ها، پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا و مقابله با چالش‌های تغییرات اقلیمی در سراسر جهان.
«این روز بر ضرورت همکاری‌های بین‌المللی، سرمایه‌گذاری در پژوهش‌های علمی و فناوری‌های نوین در این حوزه تأکید دارد.
علم هواشناسی می‌تواند ابزار قدرتمندی در کاهش اثرات بلایای طبیعی و تغییرات اقلیمی و حفظ سلامت و رفاه بشر باشد.»/ ۶۱۷
علیرضا کیهان پور
دسترسی سریع
بخش های مفید
راه های ارتباطی
