روز جهانی اقیانوس ها (World Oceans Day) ویژه نوجوانان؛ صدای رسای اقیانوس باش!

فاخته- سلام نوجوان هوشمند! هشتم ژوئن (June 8) هر سال، همه‌ مردم جهان دور هم جمع می‌شن تا به چیزی بسیار ارزشمند، اما اغلب فراموش‌شده فکر کنند یعنی پاسداشت"اقیانوس"... اون پهنه‌ آبی عظیم که بیش از نیمی از سطح زمین رو پوشونده، خونه‌ میلیون‌ها موجود زنده‌ آبزی است و بدون اون زندگی روی زمین ممکن نیست.

اما حالا، اقیانوس زخمیه. پر از پلاستیک، پر از سکوت موجوداتی که دارن ناپدید و یا منقرض می‌شن و امروز وقتشه که  صدای رسای اقیانوس باشی.

 اقیانوس یعنی چی؟ چرا این‌قدر مهمه؟ ۷۰ درصد سطح زمین را آب‌های اقیانوسی در بر گرفته‌اند.
 بیش از ۵۰ درصد اکسیژن که ما تنفس می‌کنیم، از موجودات ریز دریا به‌ ویژه پلانکتون‌ها (زی شناوران ریز آبزی گیاهی و جانوری) تولید می‌شه.
 اقیانوس نقش مهمی در تنظیم دمای زمین داره.
 صدها میلیون نفر در جهان از دریا غذا، انواع آبزیان، دارو، شغل و انرژی دریافت می‌کنن.

بدون اقیانوس، ما نمی‌تونیم زندگی کنیم. حتی اگر از اقیانوس و دریا دور باشیم.

 اما اقیانوس الان حالش خوب نیست... هر سال میلیون‌ها تُن پلاستیک وارد اقیانوس و دریاها می‌شن. هزاران موجود دریایی درگیر تورهای ماهیگیری، زباله‌ها یا مواد شیمیایی می‌شن.

مثلاً  لاک‌پشت‌هایی که در هرم بهم ریخته زنجیره غذایی طبیعی خود، کیسه‌های پلاستیکی رو با عروس دریایی اشتباه می‌گیرن و خفه می‌شن.
مرجان‌هایی که در اثر گرمای زیاد سفید می‌شن و می‌میرن.
ماهی‌ها و نهنگ‌هایی که صدای کِشتی‌ها و آلودگی صوتی، مسیر  مهاجرت  و حرکتشون رو مختل می‌کنه.

اقیانوس فریاد نمی‌زنه، اما ما می‌فهمیم که درد می‌کِشه.

 شما چه کار می‌تونی بکنی؟ (قهرمان آبی شو!)

بعضی‌ها فکر می‌کنن فقط دانشمندان یا برنامه ریزان می‌تونن کاری بکنن.

اما واقعیت اینه که تغییر از ما شروع می‌شه؛ از نوجوان‌های آگاه، مثل  خودت

 کاهش مصرف پلاستیک

از بطری‌های دائمی، ظروف قابل استفاده مجدد و کیسه‌های پارچه‌ای استفاده کن.

 تفکیک زباله و بازیافت

اجازه نده زباله‌هات وارد رودخانه، جوی یا دریاچه ها بشن. همه‌ این‌ها به اقیانوس و دریا می‌ریزن مانند "دور ریز حدود ۲ میلیارد ماسک زمان کرونا" در سواحل و پهنه های آبی!

 آموزش دیگران

اگر یه چیزی می‌دونی، به دیگران هم بگو. گاهی یک گفت‌وگوی ساده می‌تونه تفاوت بزرگی بسازه.

 پروژه‌های مدرسه‌ای یا محلی راه بنداز

گروهی تشکیل بده به اسم «دوستان اقیانوس»، و فعالیت‌های محیط‌زیستی انجام بدین.

 از قدرت فضای مجازی استفاده  علمی و مثبت کن...

داستان، تصویر، ویدیو، یا پیام‌هایی برای محافظت از اقیانوس ها و دریاها منتشر کن.

 جالبه بدونی که...

 نهنگ‌ها نقش مهمی در چرخه کربن دارن. وقتی تخلیه خروجی می‌کنن (!) غذای پلانکتون‌ها (زی شناوران ریز آبزی گیاهی و جانوری) رو فراهم می‌کنن.
پلانکتون‌ها موجودات شناور ریز دریایی گیاهی و جانوری هستن که اکسیژن تولید می‌کنن؛ مثل جنگل‌های زیر آب.

 کوسه‌ها شکارچی‌های بالای زنجیره غذایی هستن که به سلامت کل اکوسیستم کمک می‌کنن.
 بعضی از ماهی‌ها می‌تونن نور تولید کنن (زیست‌تابی) و در تاریکی کامل در اعماق اقیانوس بدرخشن!

 اگر اهل هنر و خلاقیتی…

 نقاشی بکش از یک "دنیای دریایی سالم" و یک "جهان آبی" آلوده.
عکاسی کن از زباله‌هایی که در طبیعت می‌بینی و هشدار بده.
 شعر یا داستان بنویس در مورد ماجراجویی یک دلفین، یا یک لاک‌پشت که دنبال دریاهای تمیز می‌گرده.
 نمایش اجرا کن در مدرسه‌تون با موضوع «اقیانوس زخمی، زمین خسته».
شعر بخون یا آهنگ بساز با پیام‌های زیست‌محیطی.

فکر کن ۱۰ سال دیگه...

تو شاید یه "زیست‌شناس دریایی" باشی…
شاید یه :مهندس" که سازنده رُبات جمع‌کننده‌ زباله‌های دریاست…
شاید یک معلم یا نویسنده که به نسل بعدی یاد می‌ده از طبیعت مراقبت کنن.
یا شاید هنرمندی که نقاشی‌هاش جهان رو تکون می‌دن…

این آینده از امروز ساخته می‌شه، از همین لحظه که تو تصمیم می‌گیری کاری انجام بدی.

پیام پایانی: تو صدای اقیانوس و دریا باش!

 اقیانوس و دریا موج می‌زنه، نفس می‌کشه، زندگی را هدیه می‌ده…
اما دیگه نمی‌تونه خودش رو از شَر آلودگی‌ها  رها کنه.

حالا وقتشه که تو به جای اون حرف بزنی.
 صدای اقیانوس باش:

در کلاس

در خانه

در شبکه‌های اجتماعی

《 و در قلبت…"I am the voice of the ocean — strong, hopeful, and full of blue dreams." "من صدای اقیانوسم — پُر از امید، آکنده از زندگی و سرشار  از رؤیاهای آبی." رویاهای آبی ات سرشار از "امواج توفنده امید و باور" داشتن...》/ ۶۷۷

             علیرضا کیهان پور