یادداشت؛ علیرضا کیهان پور:
۲۲ مارس روز "جهانی آب" گرامی باد، حفاظت از یخچال های طبیعی دستور کار سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۵
فاخته- روز جهانی آب مصادف با دوم یا سوم فروردین هر سال (۲۲ مارس) از سوی سازمان ملل متحد نامگذاری شدهاست. روز جهانی آب، نخستین بار در سال ۱۹۹۲ میلادی، در کنفرانس محیط زیست و توسعه سازمان ملل در شهر ریودوژانیرو کشور برزیل به طور رسمی مطرح شد. در این کنفرانس از کلیه کشورها خواسته شد تا در راستای اجرای بیانیه شماره ۲۱ سازمان ملل متحد، این روز را به عنوان روز "ترویج و آگاهسازی مردم در مورد آب" در جهان اختصاص دهند.
در مورد آب سالم و اهمیت آن برای مصرف انسان، دام، طیور، آبزیان، کشاورزی، زراعت، باغبانی، جنگل و مراتع هر چه بنویسیم زیره به کرمان بردن است لذا به طور خلاصه از جنبه های جدید به آن پرداخت.
شعار روز جهانی آب در ۲۲ مارس سال ۲۰۲۵ برابر با دوم فروردین ۱۴۰۴ ، "حفاظت از یخچال های طبیعی" است .
با توجه به شعار جدید روز جهانی آب باید به این مهم پرداخت که تغییرات اقلیمی و به ویژه گرم شدن درجه حرارت زمین موجب آب شدن یخچال های طبیعی به عنوان یک ذخیره سالم برای همه موجودات زنده و دور اندیشی برای جلوگیری از هدر رفت این موهبت الهی در آینده ای نه چندان دور بود.
نگارنده این یادداشت در "تابستان و پاییز" سال ۱۴۰۳ این توفیق را داشت که به "مدت حدود ۱۷۰ روز" در یکی از کشورهای همجوار و بسیار گرم منطقه با شرجی هوای بالای ۹۰ درصد و متوسط درجه حرارت هوای ۵۵ در تابستان و حدود ۳۸ درجه سانتی گراد در پاییز اقامت داشته باشم که مشاهداتی را به تجربه توالی شاهد بودم که یادی از آن ها در این یادداشت به طور خلاصه مزید کسب سوابق اجرایی شد.
کشور موصوف علاوه بر بیابان زایی، با پدیده گرد و غبار، ریز گردها و گرمای شدید مواجه بود به طوری که در مرداد ماه/ آگوست، أغسطس /شاهد افزایش دمای هوا در آفتاب به میزان ۶۵ درجه و متوسط دمای ۵۵ درجه سانتی گراد در سایه را با "ناترازی شدید انرژی برق و کمبود گازوئیل برای بر روی مدار قرارگرفتن ژنراتور های اضطراری" در منطقه مرکزی و ۱۵۰ کیلومتری پایتخت این کشور تجربه نمودم که بسیار طاقت فرسا بود و در ماه معروف به "خُرماپزان" بی تاب ، تاب آوری انسانی بودم. هرچند در جنوب این کشور شرایط به مراتب از منظر آب و هوایی،امکانات و تاب آوری بسیار نازلتر از منطقه همجوار پایتخت بود.
بیش از ۹۵ درصد آب آشامیدنی این کشور از طریق ده ها کارخانه تولید بسته بندی آب تک نفره کوچک تأمین شده و رها کردن ظروف یک بار مصرف این آب شرب خود به یک معضل حاد زیست محیطی و بهداشتی تبدیل شده است.
در آن شرایط خدای بزرگ را همواره شکرگذار بودم و الان هم هستم که کشور عزیزمان در این باب اصلا قابل مقایسه با امثال این کشورها نبوده و نیست و سطح امکانات و رعایت بالای اصول بهداشت فردی و همگانی و آب آشامیدنی سالم، بهداشتی و مناسب حتی در دورترین مناطق و سرحدات سرزمینی ایران موجب افتخار ما ایرانیان بوده و هست که باید باصرفه جویی و اسراف نکردن در مصرف آب ، قدردان این موهبت الهی البته با " ارزشگذاری والای این عنصر الهی طبیعت بیشتر از گذشته های دور و نزدیک باشیم.
فرارسیدن روز جهانی آب را گرامی داشته و بر نیاکان و پیشینیان کشور ایران که پایه گذار احداث،مرمت، بهسازی و تداوم حیات کاریزها (قنات ها) به ویژه در مناطق کویری میهن با توجه به عدم امکانات آن دوران و نیز معماری شگرف باز ریزش آبشارهایی مانند "شهر شوشتر استان خوزستان" به عنوان یک میراث مهندسی، فرهنگی و جاذبه های گردشگری ملی درود و سلامی دوباره تقدیم می شود.
سلام بر پاکی،گوارایی، قدرت زندگی و یکی از والاترین نعمات الهی عالم هستی یعنی آب، امید است با فرهنگ سازی، اطلاع رسانی، تحقیق،آموزش ،ترویج و...از هر قطره این موهبت الهی، حراست و حفاظت انسانی را بیشتر از ادوار تاریخی گذشته در سراسر جهان شاهد باشیم و به قول مرحوم شاعر معاصر زنده یاد سهراب سپهری( ۱۵ مهر ۱۳۰۷/ یکم اردیبهشت ۱۳۵۹) که بنا به تقدیر مقرر،در پایان زینت بخش این یادداشت است :
«" آب را گِل " نکنیم...
در فُرودَست انگار، کفتری میخورد آب.
یا که در بیشه دور، سیرهیی پَر میشوید.
یا در آبادی، کوزهیی پُر میگردد.
آب را گِل نکنیم:
شاید این آب روان، میرود پای سپیداری، تا فرو شوید اندوه دلی.
دست درویشی شاید، نان خشکیده فرو برده در آب.
زن زیبایی آمد لب رود،
آب را گِل نکنیم:
روی زیبا دو برابر شده است.
چه گوارا این آب!
چه زلال این رود!
مردم بالادست، چه صفایی دارند!
چشمههاشان جوشان، گاوهاشان شیرافشان باد!
من ندیدم دهشان،
بیگمان پای چپرهاشان جا پای خداست.
ماهتاب آنجا، میکند روشن پهنای کلام.
بیگمان در ده بالادست، چینهها کوتاه است.
مردمش میدانند، که شقایق چه گلی است.
بیگمان آنجا آبی، آبی است.
غنچهیی میشکفد، اهل ده باخبرند.
چه دهی باید باشد!
کوچه باغش پر موسیقی باد!
مردمان سر رود، آب را میفهمند.
گل نکردندش، ما نیز
آب را گل نکنیم...» / ۶۱۵
علیرضا کیهان پور
دسترسی سریع
بخش های مفید
راه های ارتباطی
