چقدر زیبا و مانا ؛ تقدیر و تکریم از پیشکسوت علوم شیلاتی در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، اردیبهشت ۱۴۰۴

فاخته- شخصی  که نامش شاید در تاریخ شیلات و ورزش ایران به‌عنوان یک پیشگام و صاحب‌نظر ثبت شده است، اما به نظر می رسد به‌دلیل غفلت‌ها و بی‌توجهی‌های صرفا سهوی، کمتر از آن‌چه که شایسته بوده شناخته شده است.

پایه‌گذار صنعت پرورش ماهیان زینتی در ایران

 ایشان را می‌توان بدون اغراق یکی از بنیانگذاران تکثیر و پرورش ماهیان زینتی ایران از دهه ۶۰ تا ۹۰ شمسی دانست. وی در زمانی که پرورش ماهیان زینتی در ایران مفهومی ناشناخته داشت، توانست با ابتکارات علمی به سهم  و توان خود این صنعت را پایه‌گذاری کند. اکنون ایران یکی از قطب‌های مهم تولید و صادرات ماهیان زینتی است. تلاش‌های او نه تنها در راستای پیشرفت اقتصاد آبزیان مناطق مستعد بوده است، بلکه با معرفی ماهیان زینتی به جامعه، فرهنگ جدیدی از توجه به زیست‌بوم آبی و محیط‌زیست را در ایران رواج داده است.

پیشنهاد و اجرای تمبرهای رنگی ماهیان زینتی؛ اقدامی فرهنگی و نمادین

یکی از ابتکارات فرهنگی  پیشکسوت با اخلاق ما، پیشنهاد چاپ تمبرهای رنگی ماهیان زینتی بود و برای نخستین بار این طرح را در دوران معاصر مطرح کرد و به اجرا درآورد. این تمبرهای یادبود نوستالژیک در دهه ۷۰ به‌عنوان نماد فرهنگی نه تنها ماهیان زینتی، بلکه اقتصاد و فرهنگ خاص ماهیان آکواریومی  میهن را به جامعه معرفی کرد. این اقدام بی‌نظیر گواهی است بر علاقه و تعهد ایشان به فرهنگ کشور و زیست بوم آبی شور و شیرین آب های داخلی و سواحل شمال و جنوب ایران.

 تکثیر و پرورش ماهی قزل‌آلا و اشتغال‌زایی در دوران جهاد سازندگی

اما ایشان تنها به ماهیان زینتی بسنده نکرد. در دوران جهاد سازندگی پیشین، وی در پرورش قزل‌آلا و توسعه صنایع وابسته به صنعت ماهی کشور فعالیت‌هایی چشمگیر در داخل و خارج از کشور انجام داد. با تکیه بر تجربیات علمی و عملی خود، وی باعث شد که پرورش ماهیان سردآبی در ایران رونق گیرد و علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، به‌عنوان یک منبع درآمد ارزی برای کشور تبدیل شود. علاوه بر این، پروژه‌های مختلف در زمینه پرورش طیور گوشتی نیز و دوره  مدیریت وی در دهه ۱۳۶۰ در جهادسازندگی سابق استان تهران راه اندازی  شد که نقش مهمی در ایجاد اشتغال و تقویت اقتصاد ملی ایفا کرد.

پهلوانی که در سایه ماند

یکی از جنبه‌های کمتر شناخته‌شده زندگی این پیشکسوت کنونی، نقش برجسته وی در ورزش‌های باستانی ایران است. ایشان به‌عنوان داور بین‌المللی کشتی پهلوانی ایران ، جهان و رئیس پیشین کمیته آموزش فدراسیون کشتی پهلوانی ایران، تلاش‌های زیادی برای گسترش و ارتقای این ورزش اصیل ایرانی به منصه حضور و ظهور رسانیدند   . در طول بیش از شش دهه، خاندان  پدری ایشان در عرصه ورزش زورخانه‌ای، دلبسته به ارزش‌های انسانی و اخلاقی این ورزش بوده‌اند.

تقدیر دیرهنگام از یک  پیشکسوت پیشگام ؛ وقتی "درک" کردن از "مدرک" گرفتن با ارزش تر است!

در حالی که ایشان سال‌ها در عرصه‌های علمی و ورزشی فعال بوده‌اند، توجه به وی و دستاوردهایش به‌طور رسمی همیشه محدود و کم بوده است. اما در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در اردیبهشت سال ۱۴۰۴  و  مراسم رونمایی از کتاب «تاریخ تحلیلی ورزش‌های زورخانه‌ای»، فرصتی برای تقدیر و تکریم از این پیشکسوت برجسته به‌وجود آمد. اگرچه این تقدیر دیرهنگام بود، اما نمادی از اهمیت و تاثیرگذاری ایشان در تاریخ ورزش  کشور بود.

نقش بی‌صدای خدمتگزاران بزرگ در تاریخ

وی همواره در سکوت خدمت کرده است؛ نه برای نام، بلکه برای رشد و پیشرفت وطنش. او نه تنها در علوم تخصصی شیلاتی، بلکه در حوزه فرهنگ و اخلاق پهلوانی نیز نقش مهمی ایفا کرده است. اما آن‌چه که موجب تاسف است، بی‌اعتنایی غفلت گونه جامعه علمی و ورزشی به چنین چهره‌های گمنام است که سال‌ها برای این کشور کار کرده‌اند.

آیا وقت آن نرسیده که از پهلوانان واقعی این سرزمین تجلیل کنیم؟ مردانی که همچنان در سایه هستند و در گوشه‌ای از تاریخ بدون هیچ ادعایی به کار خود ادامه می‌دهند. آن‌ها همان کسانی هستند که ساختند، تلاش کردند و در سکوت به خود و وطن خدمت کردند. امروز،  نه تنها باید از این دستاوردها محافظت کنیم بلکه وظیفه اخلاقی و منشور رسانه ای ،اصحاب و اهل قلم باید  در این راستا باشد که  قدر سرمایه‌های علمی و ورزشی خود را بدانیم.

بیشتر بخوانید:

خیلی دور؛ خیلی نزدیک با "Travel Light" نسخه اصل "ندای وظیفه" بدون "رُتوش"

پیشکسوت حال حاضر  نه تنها یک پیشگام علم و عمل در عرصه تخصص داشته های تکثیر و پرورش آبزیان  و ورزش‌های باستانی ایران هستند، بلکه به‌عنوان یک الگوی اخلاقی و پهلوان واقعی در این جایگاه ارزشمند ثبت  تاریخ معاصر خواهند شد. تجلیل از ایشان در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران هرچند دیرهنگام، اما نشان‌دهنده‌ اهمیت تلاش‌های بی‌وقفه و بی‌ادعای چنین متخصصانی است. امیدواریم که جامعه امروز ایران به‌جای فراموشی سهوی ، به یاد داشته باشد که این خدمتگزاران در سکوت چه نقش بزرگی در بخشی از  پیشرفت و شکوفایی کشور ایفاء نموده اند.
این پیشکسوت عرصه علم و عمل شخصی افتاده حال و محترمی  نیست جز "مهندس اسماعیل شمس کلاهی" که امید است تلاش ها، انتقال داشته ها، یافته ها و  سایه اشان همواره مستدام باشد/۶۶۳

        علیرضا کیهان پور