"صنعت شیلات" در کشورِ معروف به "سرزمین آشتی"...

فاخته-  با این حال، "شیلات" به عنوان یک منبع غذایی و تجاری برای مردم این کشور بسیار مهم است.برونئی به دلیل موقعیت جغرافیایی خود که در منطقه‌ای با آب‌های غنی از منابع دریایی واقع شده است ، دارای  ظرفیت های ارزشمند تولید و استحصال انواع آبزیان، ماهی‌ و سایر موجودات دریایی است. این کشور به ویژه در  تولید ماهی، میگو، خرچنگ و سایر محصولات دریایی هم صادر کننده است و واردات آبزیان نیز دارد.

صنعت شیلات در "برونئی دارالسلام" از جنبه های بسیاری قابل بررسی است. در ادامه خلاصه جزئیات بیشتر از وضعیت این صنعت آمده است.

منابع دریایی و تنوع زیستی

برونئی دارای منابع غنی دریایی خدادادی است که شامل تولید انواع ماهی ها، میگو، خرچنگ ها، صدف ها و سایر موجودات دریایی می باشد. دریای چین جنوبی که برونئی در سواحل آن واقع شده است، محیطی مناسب برای پرورش و صید آبزیان فراهم آورده است. این کشور همچنین دارای سامانه های زیست بوم طبیعی  منحصر به فرد مانند تالاب‌ها، باتلاق‌ها و صخره‌های مرجانی است که زیستگاه‌های مهمی برای آبزیان مختلف محسوب می شود.

تولید محصولات شیلاتی

برونئی برخی از محصولات شیلاتی خود را  صادر می‌کند. هرچند صادرات محصولات  شیلاتی در مقایسه با نفت و گاز قابل توجه نیست، اما این صنعت نقش مهمی در نیازهای داخلی و ایجاد درآمد سرانه دارد. مقصد مهمی از محصولات شیلاتی برونئی شامل مالزی، سنگاپور و... دیگر کشورهای نزدیک به خود است.
دولت برونئی  به صنعت شیلات اهمیت زیادی داده و برنامه‌هایی را برای توسعه پایدار این بخش تدوین کرده است. 
به طور کلی، "صنعت شیلات" در برونئی دارالسلام در حال توسعه است، اما برای رسیدن به موفقیت های بیشتر نیاز به برنامه ریزی دقیق تری  به نسبت زمان کنونی دارد.
برای ارائه اطلاعات جامع‌تر درباره صنعت شیلات در برونئی دارالسلام، می‌توان به جنبه‌های مختلف اقتصادی، زیست‌محیطی، و اجتماعی این صنعت پرداخت و همچنین چالش‌ها و فرصت‌ها اشاره کرد.

 ساختار در صنعت شیلات

صنعت شیلات در برونئی با وجود اینکه مانند سایر بخش‌های اقتصادی از جمله نفت و گاز توسعه نیافته است، اما در مناطق ساحلی این کشور به‌ویژه در جزایر و سواحل جنوبی نقش مهمی در کار ، اشتغال و معیشت مردم ایفا می‌کند. بسیاری از ساکنان مناطق روستایی و حاشیه‌های ویژه سرزمینی در فعالیت‌های صیادی، پرورش میگو و سایر فعالیت‌های مرتبط با شیلات شبیه ساختار روستایی دارند. این صنعت به ویژه برای خانواده‌های کم‌ درآمد(اقلیت) و کارکنانی که به کشاورزی یا مشاغل مرتبط می‌پردازند یک فرصت طلایی و درآمد زا است.

مدیریت منابع دریایی و شیلات پایدار

یکی از اولویت های برونئی در صنعت شیلات، حفظ پایداری منابع دریایی ، بازسازی ذخایر ارزشمند آبزیان و رعایت اصول زیست محیطی در راستای تحقق توسعه پایدار این صنعت می باشد.

 توسعه صنعت پرورش آبزیان

یکی از راهکارهایی که برونئی برای توسعه صنعت شیلات خود در پیش گرفته، "توسعه پرورش آبزیان" است. این بخش به ویژه در زمینه پرورش انواع ماهی های دریایی بومی و همچنین میگو می باشد.
برونئی با وجود ظرفیت های بالای فعالیت های شیلاتی از تغییرات اقلیمی، کمبود منابع انسانی متخصص و فناوری های روز به طور نسبی  در تنگناهایی به سر می برد اما با توجه ثروتمند بودن و درآمد قابل توجه سرانه مردم این کشور به میزان ۸ هزار دلار ، قادر  به رفع مشکلات در کمترین زمان ممکن  می باشد.

استفاده از فناوری‌های نوین در صنعت شیلات یکی از فرصت‌های مهم برای صنعت شیلات در برونئی و بهره‌برداری بیشتر از فناوری‌های نوین برای افزایش بهره‌وری و توسعه پایدار است. برخی از این فناوری‌ها شامل: پرورش آبزیان در سامانه ها (سیستم‌های) مدار بسته است. استفاده از سیستم‌های پرورش آبزیان در محیط‌های کنترل‌شده می‌تواند به برونئی کمک کند تا به محیط‌های طبیعی و آسیب رساندن به اکوسیستم‌ها کمتر آسیب رسیده و تولیدات خود را افزایش دهد. این سیستم‌ها می‌توانند در داخل تانک‌ها یا محیط‌های آبی ویژه برای پرورش ماهی و میگو به کار روند.
متاسفانه آمار دقیق تولیدات ماهی، میگو، خرچنگ و صدف دریایی و همچنین فعالیت های آبزی پروری به تاریخ جدید در دسترس نیست اما یکی از مهمترین فعالیت های شیلاتی این کشور مسلمان، ماهیگیری تفریحی و تفننی مردم و گردشگران است که محیط مفرح و شادی را برای ساکنان و به ویژه کودکان و والدین آنان به ارمغان آورده است.

آموزش، ترویج ، انتقال دانش فنی و داشته های "صنعت شیلات سرزمین آشتی" همراه با ارتقای متوسط سرانه مصرف انواع آبزیان به حدود هفتاد کیلوگرم با توجه به جمعیت کم آن به نسبت سایر کشورهای همجوار به نظر می رسد به خوبی از منابع آبی خود "کره"  گرفته و ساکنان این سرزمین درمصرف آبزیان گوی سبقت را از بسیاری از کشورها ربوده اند.

آسیب شناسی مشکلات صید و آبزی پروری این کشور کوچک اما بسیار ثروتمند، به طور دقیق در دستور کار یک اداره کم حجم شیلات این کشور بوده و افق های روشنی را به نسبت تاریخچه حدود ۶۵ ساله قبلی خود ، همگام و همسو با دانش روز ، امکانات  و الزامات مورد نیاز را فراسوی تولیدات شیلاتی با توجه به اشتیاق فراوان مردم این کشور به مصرف آبزیان  به ارمغان آورده است و در یک جمله می توان گفت : پرچم شیلات کشور برونئی دارالسلام (سرزمین آشتی) بالا بوده و در اهتزاز است./ ۶۱۰

                علیرضا کیهان پور