رنج لباس "فوکا" و سراشیبی سقوط و زوال صنعت "ماهی و ماهیگیری" ؛ یک گام به جلو و ده گام به عقب!

فاخته- 5 تهدید اصلی تنوع زیستی هرچند می تواند چالش برانگیز باشدبه این شرح است :
تغییرات در استفاده از زمین و دریا ۵۰ درصد
بهره‌برداری مستقیم از گونه ها ۲۴ درصد
آلودگی هفت درصد
گونه های مهاجم ۱۳ درصد
تخریب طبیعت ، کشورها و جوامع را فریب می دهد و منابعی را تهدید می کند که امروزه "حدود ۴۴ تریلیون دلار" را تشکیل می دهد.
اگر تنها بخش کوچکی از خدمات زیست بوم(اکوسیستم) مانند گرده افشانی توسط حشرات، ماهیگیری  در دریاها و چوب جنگل های گرمسیری از بین برود تا سال ۲۰۳۰ میلادی و بر اساس گزارش  و برآورد صندوق جهانی طبیعت (WWF) سالانه "حدود ۲/۷ تریلیون دلار" از تولید ناخالص جهانی کاسته خواهد شد.
اقیانوس ها سه‌ چهارم سطح زمین را پوشش می دهند و ما در حال تغییرات  خواص فیزیکو_ شیمیایی  آب اقیانوس ها هستیم.
اقیانوس ها با آلودگی های ناشی از نشت نفت و بلایای دیگر مسموم می شوند و تنوع زیستی آن ها از طریق صید و برداشت های بی رویه رو به کاهش است.

تسلط ۷۰ ساله جوامع بهره بردار منابع آبزی به مکان یابی ، صید ماهی و برداشت های بی رویه هم اینک به حدی رسیده است که تنوع زیستی و حیات دریایی رابا تهدید های جدی روبرو کرده است.
برداشت آبزیان و به ویژه ماهی از دو طریق صنعت صید و صیادی و آبزی پروری صورت می پذیرد.
بر اساس آمارهای موجود ، در ابتدای سال ۱۹۵۰ میزان صید ماهی ۲۰ میلیون تُن بود اما تا سال ۱۹۹۰ به حدود ۷۵ میلیون تُن رسید و تا به امروز درحوالی ۸۰ میلیون تُن ثابت نگه داشته شده است.
به بیان دیگر در واقع این میزان برداشت چهار برابر  بیشتر شده است که بیانگر این موضوع است که میزان صید به حداکثر میزان برداشت خود رسیده است و این صید بی رویه صنعت شیلات را در سراسر جهان به زوال و سقوط کامل سوق داده است.

البته آبزی پروری و میزان برداشت آبزیان به ویژه ماهی تا حدی جبران این کاهش صید را نموده است اما با توجه به تغییرات اقلیمی، گرمایش زمین، خشکسالی ها ، رها شدن ماهیان پرورشی به سوی جمعیت ماهی های دریایی، انتقال بیماری ها و افزایش مواد مغذی و پسماند های خروجی داخل استخرها متاسفانه این روش را آسیب پذیر نموده هرچند با اعمال مدیریت مطلوب و به ویژه استفاده از فناوری های نوین و مکانیزاسیون و ارتقای بهره‌وری و افزایش تولید در واحد سطح می توان به تولیدات تکثیر و پرورش آبزیان که همان آبزی پروری در آب های داخلی و قفس در خطوط ساحلی است چشم امید داشت و نسبت تولیدات آبزی پروری  به ۶۰ درصد و صید و صیادی به ۴۰ درصد طبق سياست ها و الزامات مصوب قانونی "ماهیگیری و آبزی پروری مسوولانه سازمان FAO"  با هدف بازسازی ذخایر ارزشمند منابع آبی دریایی و اقیانوسی و کاهش فشار بر روی ذخایر و جلوگیری از صید بی رویه به حدود ۱۰ میلیون گونه موجود زنده فعلی در کل کره زمین در راستای حفظ و حراست از تنوع زیستی کمک نمود هر چند متاسفانه همه جمعیت جهان از مهمان نمودن ۵ میلیون گونه بر گستره بهره برداری خود برخوردار شده اند که این خود یک زنگ خطر و هشدار باش می باشد.

بر اساس آمارها  متاسفانه صنعت شیلات یک گام به جلو و ده گام به عقب منهای آبزی پروری مسوولانه داشته و یگانه اقدام سریع در این راستا رعایت مسائل  و رفع مشکلاتی است که در ابتدا و نیز متن این یادداشت به طور خلاصه به آن ها اشاره شد./ ۶۰۵ 
               

علیرضا کیهان پور