مسئولین هم هشدار دادند! امنیت غذایی شوخی‌بردار نیست!

فاخته- و گاهی صدایی از دل همین نهادها بلند می‌شود، صدایی نه برای خود، بلکه برای آنچه ناپیداست؛ برای آینده، برای سلامت، برای آرامش سفره‌های مردم. صدای دکتر علیرضا رفیعی‌پور، رئیس سازمان دامپزشکی کشور، این‌گونه بود؛ بی‌تکلف اما هشداردهنده، آرام اما محکم، از جنس کلمات مردی که می‌داند اگر امروز از حقیقت نگویی، فردا با عذرخواهی هم نمی‌توان جبران کرد.

سازمان دامپزشکی، نهادی است که معمولاً در گوشه اخبار، پشت سر واژه‌هایی چون واکسن دام، صادرات فراورده های خام دامی یا کنترل آنفلوآنزا پنهان می‌ماند. اما حقیقت این است که این سازمان، مرزبان خاموش امنیت غذایی کشور است. مثل نگهبانی در دل شب که اگر خوابش ببرد، سحرگاه دیگری از راه نخواهد رسید.

وقتی تصویب‌نامه‌ای از شورای عالی اداری ابلاغ شد، با هدف تجمیع و چابک‌سازی ساختار دستگاه‌های اجرایی، کمتر کسی فکرش را می‌کرد که این سند، به قلب یک نهاد تخصصی و حیاتی ضربه بزند. اما آن‌گونه که دکتر رفیعی‌پور گفت، این سند نه فقط یک بازسازی اداری، بلکه تهدیدی است برای اصل استقلال دامپزشکی. او از تعجب خود و دیگر مدیران وزارت جهاد گفت؛ تعجبی که از جنس ناآگاهی نبود، از جنس بی‌خبری بود، از تصمیم‌هایی که بی‌مشورت گرفته می‌شوند، بی‌تأمل، بی‌درک از پیچیدگی ماجرا.

او یادآور شد که سازمان دامپزشکی، نه یک اداره خدماتی ساده، بلکه نهاد حاکمیتی است. سازمانی که وقتی تب برفکی شیوع پیدا می‌کند، باید در لحظه تصمیم بگیرد، وارد میدان شود، مرز را ببندد، قرنطینه کند، واکسن تزریق کند، و این یعنی ساختاری مستقل، سریع، واکنش‌پذیر. مثل ماشینی که اگر فرمانش دست خودش نباشد، نمی‌شود ازش انتظار مسیر درست داشت.

در تصویب‌نامه جدید، بخشی از استقلال مالی و ساختاری این سازمان زیر سؤال رفته. اما مگر می‌شود از واکنش سریع انتظار داشت، وقتی باید برای یک هزینه ساده، از پله‌های بروکراسی بالا رفت؟ دکتر رفیعی‌پور به روشنی گفت که طبق قانون، این سازمان باید ذی‌حسابی مستقل داشته باشد. مگر نه اینکه دامپزشکی با جان میلیون‌ها دام، و در نهایت با جان انسان‌ها سروکار دارد؟ مگر نه اینکه صادرات، واردات، سلامت گوشت، شیر، لبنیات و حتی اعتماد جهانی به گواهی‌های بهداشتی ما، به این سازمان گره خورده؟

 این تصویب‌نامه، با قانون مصوب مجلس در تضاد است

او با صدایی آرام اما قاطع گفت که این تصویب‌نامه، با قانون مصوب مجلس در تضاد است. و جایی که قانون ایستاده، مصوبه نمی‌تواند عبور کند.

اما شاید آنچه سخنرانی او را از یک اعتراض اداری به یک هشدار ملی تبدیل کرد، فهم عمیقش از نقش دامپزشکی در زندگی مردم بود. او نگفت ما سازمان مهمی هستیم، او گفت: ما نگهبان سلامت مردمیم. کار ما نه فقط با حیوان، که با انسان است. با زندگی است. با اعتماد مردم به غذایی که می‌خورند، به گوشتی که می‌خرند، به بازاری که با هزار امید سرپا مانده.

خوشبختانه، این تصویب‌نامه هنوز در مرحله پیشنهاد است. فرصتی برای گفت‌وگو باقی‌ست، زمانی هست برای بازنگری. اما زمان، همیشه در اختیار کسانی است که قدرش را بدانند. اگر امروز از حق این سازمان دفاع نشود، ممکن است فردا دیگر فرصتی برای جبران نباشد.

در نهایت، موضوع این نیست که یک سازمان ادغام بشود یا نه؛ بحث بر سر این است که چطور با نهادهایی که مسئولیت مستقیم سلامت و امنیت غذایی مردم را دارند، رفتار کنیم. دامپزشکی اگر مستقل و قوی باشد، کشور هم در آرامش خواهد بود. و اگر این استقلال تضعیف شود، عوارضش دیر یا زود دامن همه را می‌گیرد.

رضا افشاریان

دامپزشک