فاخته- با نزدیک شدن به ایام عید نوروز و ماه مبارک رمضان، جامعه در فضایی خاص از شور و نشاط قرار میگیرد. خیابانها رنگ و بوی تازهای میگیرند، بازارها شلوغتر میشوند، مردم به فکر خرید، خانهتکانی و آمادهسازی سفرههایشان هستند. اما در دامپزشکی، این فضای خاص معنای دیگری دارد. اینجا، وقتی جامعه به استقبال جشن و عبادت میرود، ما باید خود را برای یکی از حساسترین مأموریتهای سال آماده کنیم: تشدید نظارت بهداشتی بر فرآوردههای خام دامی.
امسال شرایط خاصتری هم داریم؛ تقارن ماه مبارک رمضان با نوروز باعث شده تا میزان مصرف فرآوردههای دامی، بهویژه گوشت، مرغ، ماهی و لبنیات، نسبت به سالهای گذشته افزایش یابد. این یعنی مسئولیت ما سنگینتر از همیشه است. باید بازرسیها را دقیقتر انجام دهیم، حضور میدانیمان را بیشتر کنیم و شبانهروز تلاش کنیم تا سلامت مردم تضمین شود.
کشتارگاههای طیور و دام؛ خط مقدم نظارت بهداشتی
یکی از مهمترین نقاط نظارتی ما در این ایام، کشتارگاههای طیور و دام هستند. در این روزها، ظرفیت کشتارگاهها افزایش پیدا میکند تا بتوانند پاسخگوی تقاضای بازار باشند. اما در کنار این افزایش تولید، چالشهای زیادی هم به وجود میآید که نیاز به نظارتهای جدیتر دارد.
کشتارگاههای طیور معمولاً در شبها فعالیت دارند، که مسئولین فنی بهداشتی باید حضور داشته باشند و بهطور دقیق کیفیت لاشهها، شرایط بهداشتی و سلامت مرغها را بررسی کنند. در این مدت که اغلب مردم در خواب هستند، دامپزشکان مسئول بازرسیها، در کنار خط تولید مشغولند تا هیچ تخلفی از نظر بهداشت و سلامت مواد غذایی صورت نگیرد. این ساعتهای شبانه که مردم در حال استراحت هستند، ما باید کاملاً هوشیار باشیم تا کوچکترین مشکل بهداشتی به وجود نیاید.
اما در کشتارگاههای دام که معمولاً در ساعات صبح کار میکنند، نظارتهای بهداشتی باید دقیق و مستمر انجام شود. از بررسی لاشه های استحصالی وبهداشت محل کشتار تا نحوه انتقال لاشهها به سردخانهها، تمام این فرآیندها باید تحت نظر باشد تا در نهایت گوشت سالم به دست مصرفکننده برسد.
نظارت بهداشتی در سطح مراکز عرضه، بستهبندی، سردخانهها و رستورانها
اما نظارت بهداشتی فقط محدود به کشتارگاهها نیست. در ایام نوروز و ماه رمضان، مراکز عرضه فراورده های خام دامی، مراکز بستهبندی گوشت و مرغ، سردخانهها، هتلها و رستورانها هم باید تحت بازرسی دقیق قرار بگیرند.
مراکز بستهبندی نقش مهمی در زنجیره تأمین گوشت و مرغ دارند و تخلفات بهداشتی در این مراکز میتواند سلامت مردم را تهدید کند. بازرسیهای شبانهروزی از این مراکز، و از همه مهمتر نظارت بر نحوه نگهداری فراورده های خام دامی در سردخانهها و کنترل دما، یکی از مهمترین اقدامات است که باید در تمام روزهای سال بهویژه در ایام خاص انجام شود.
در یکی از بازدیدهای مراکز بستهبندی گوشت، متوجه شدیم که کارگران با دستهای بدون دستکش در حال جابجایی گوشت بودند. وقتی به آنها تذکر دادیم، یکی از کارگران که انگار تازه از خواب بیدار شده بود، گفت: "حالا یه بار دستمون تمیز نباشه، گوشت که واکسن زده!". این جمله که از بیاطلاعی فرد از اهمیت بهداشت حکایت داشت، باعث شد با جدیت بیشتری آموزشهای لازم را به آنها بدهیم و تا اصلاح کامل شرایط، اجازه کار به آنها داده نشد.
دستگیری متخلفین با همکاری مراجع قضایی
در این ایام، بازرسیها بیشتر میشود و در برخی موارد، با تخلفات جدی و خطرناک بهداشتی روبهرو میشویم. یکی از خاطراتی که همیشه در ذهنم مانده، مربوط به کشف یک محموله گوشت فاسد در یکی از سردخانههای غیرمجاز بود.
پس از دریافت گزارشهای مردمی و انجام بررسیهای اولیه، همراه با تیم نظارت بهداشتی و با همکاری مراجع قضایی، وارد محل شدیم. بازرسی که انجام دادیم، متوجه شدیم چندین تُن گوشت در شرایط غیربهداشتی و بدون مجوز در حال بستهبندی و توزیع بود. با هماهنگی با نیروی انتظامی، این سردخانه پلمب شد و افراد متخلف تحویل مراجع قانونی شدند.
تمام ارکان دامپزشکی در آمادهباش کامل
در این ایام، تمام بخشهای دامپزشکی به نوعی در حال آمادهباش هستند و هر کس به سهم خود نقشی در این نظارت گسترده ایفا میکند:
واحد نظارت بهداشتی و بازرسی: که شامل کارشناسانی است که در سطح مراکز عرضه، کشتارگاهها، بستهبندی و سردخانهها مشغول بازرسی هستند.
واحد نقلیه: که شبانهروز در حال جابجایی کارشناسان به نقاط مختلف برای نظارتهای سرزده است.
روابط عمومی: که مسئول اطلاعرسانی و آگاهسازی مردم درباره نکات بهداشتی و گزارشدهی تخلفات است.
آزمایشگاههای دامپزشکی: که نمونههای مختلف مواد غذایی را بررسی کرده و سلامت آنها را تأیید میکنند.
همکاران اجرایی، حقوقی، حراستی و ستادی: که برنامهریزیها و هماهنگیهای لازم برای اجرای بهتر طرح را انجام میدهند.
مسئولین فنی بهداشتی:دامپزشکان خصوصی که درخط مقدم نظارت بهداشتی ازواحدهای تحت نظارت عهده دارهستند
مدیران مراکز : تمام سعی وتلاش خودرا جهت تولیدوعرضه فراورده های خام دامی سالم وباکیفیت انجاممی دهند
خدمت بدون چشمداشت؛ تلاشی که پاداشش رضایت مردم است
یکی از نکات مهم در این ایام، که شاید کمتر به آن پرداخته میشود، خدمت بدون چشمداشت است. دامپزشکان در این ایام با تمام وجود در خط مقدم سلامت مردم قرار دارند و این خدمت تنها برای رفاه و سلامت مردم است. در کنار تمام مشکلات و چالشها، هیچ چیز برای ما ارزشمندتر از رضایت مردم نیست.
حتی در شرایطی که شاید خستگی زیادی داریم، وقتی میبینیم مردم بدون نگرانی از سلامت مواد غذایی مصرفیشان در حال خرید و خوردن هستند، آن لحظه به خود میگوییم که تمام تلاشهایمان بیثمر نبوده است. چون هدف ما حفظ سلامت مردم و آرامش خیال آنان است. در این مسیر، پاداش واقعی ما هیچ چیز جز لبخند مردم و رضایت آنان از خدماتی که ارائه میدهیم نیست.
این راه، هرچند پر از چالش و سختی است، اما لبخند مردم، رضایت زائران، و اطمینان خانوادهها به سلامت غذای مصرفیشان، بهترین هدیهی نوروزی برای ماست.
دکتر رضا افشاریان
دامپزشک
این پایگاه خبری بر اساس مجوز معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول فعالیت است. این پایگاه خبری تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران بوده و هر گونه برداشت از مطالب آن تنها با ذکر منبع مجاز می باشد.