یادداشت؛ علیرضا کیهان پور:

یادگار مدیریتی" آیکیا " ؛ رَوَشِ " خودت سَرِ همش کُن"...

در سال ۱۹۵۰ شرکت «جنرال‌میلز» پودرهای آماده کیک را وارد بازار ایالات متحده کرد. این پودرها همه مواد مورد نیاز پختن یک کیک خوشمزه را داشت و آب، تنها ماده لازم افزودنی بود. محصول با ایده‌ای تازه و برای راحتی خانم‌های خانه وارد بازار شده بود ولی برخلاف انتظار فروش چندانی در بازار آمریکا نداشت و خانم‌ها از این پودرهای جادویی کیک استقبال شایسته‌ای نکردند. 
کد خبر  12266
note

فاخته- در نهایت جنرال‌میلز مجبور شد گروهی روانشناس را به کار بگیرد تا عدم فروش این محصول را در بازار ریشه‌یابی کنند. نتیجه مطالعه آنها بسیار عجیب بود. تنها دلیل عدم استقبال خانم‌ها از پودر کیک آماده، احساس گناهی بود که پس از درست کردن کیک داشتند. بر اساس مطالعات این روانشناسان بسیاری از خانم‌های خانه‌دار آمریکایی هنگام استفاده از این پودر احساس بدی داشتند زیرا پودرهای آماده به حدی در زمان و زحمت برای پخت کیک صرفه‌جویی می‌کرد که خانم‌ها احساس می‌کردند در حال گول زدن همسران و مهمانانشان هستند. 

در حقیقت کیک‌ها بسیار خوشمزه بودند و این تصور را القا می‌کردند که خانم‌ها زمان طولانی را برای پخت آنها صرف کرده‌اند و بسیار بیشتر از آنچه سزاوارش بودند مورد تحسین قرار می‌گرفتند، هرچه تشویق و توجه بیشتر، احساس گناه در خانم‌ها بیشتر!. 

در اینجا بود که جنرال‌میلز، تصمیم گرفت تغییراتی در این محصول ایجاد کند و فرآیند پخت کیک را کمی سخت و طولانی کند تا حس گناه در مصرف‌کنندگان آن کمتر شود و بتواند فروش پودرهای خود را در بازار تضمین کند. این شرکت در اقدامی به آن دستور پخت کیک تخم‌مرغ را نیز افزود، بدین صورت که خانم‌ها نه‌ فقط آب بلکه تخم‌مرغ را نیز باید به پودر کیک می‌افزودند. این بدین معنا بود که آنها برای پخت کیک زمان و زحمت بیشتری اختصاص داده بودند و مستحق تشویق و تحسین بودند.

واقعیت این است که ما هر چه برای دست‌سازهای خود (چه کیک، چه یک صندلی) زحمت، هزینه و زمان بیشتر بگذاریم، ارزش آن برایمان بیشتر می‌شود و هرچه برای به دست آوردن چیزی رنج و سختی بکشیم، دستاوردمان باارزش‌تر است و خوشحال‌تر خواهیم بود. هر چیزی که زمانی برای خلق آن صرف کنیم، حتی یک خانه از قطعات لِگو، برای ما بسیار ارزشمند می‌شود و این همان «اثر آیکیا» است که اولین‌بار توسط مایکل نورتون، استاد دانشگاه هاروارد دانیل ماچن، استاد دانشگاه ییل و دن آریلی، استاد دانشگاه دوک، در مقاله سال ۲۰۱۱ آنها مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. 

نام این اثر از "شرکت سوئدی آیکیا" گرفته شده است که سرویس خواب، کتابخانه و دکور و کمدهای چوبی خود را به روش هوشمندانه‌ای به مشتریان عرضه می‌کند. این شرکت محصولات چوبی را در بسته‌بندی‌ و به صورت قطعات جدا از هم به فروش می‌رساند و خود مشتری باید این قطعات را به هم متصل کرده و نصب کند. روش «خودت سر همش کن» آیکیا، نه‌تنها برای این شرکت منفعت اقتصادی به همراه داشته و بهره‌وری را در این شرکت افزایش داده است، بلکه برای خریداران نیز تجربه بسیار رضایت‌بخشی رقم زده است، زیرا برای مثال کتابخانه‌ای که توسط خود مشتری در خانه سر هم شده و نصب شود طبیعتاً ارزش معنوی زیادی برای او دارد. آن دیگر یک کتابخانه چوبی ساده نیست، بلکه ساخته دست آن شخص، نمادی از مهارتش و جلوه‌ای از زمان و انرژی است که صرفش شده است. دلبستگی به این کتابخانه بسیار بیشتر از کتابخانه حاضر و آماده‌ای است که به چشم بر‌هم‌زدنی وارد خانه شده و در گوشه‌ای قرار می‌گیرد. 

«وقتی برای خلق چیزی وقت بگذاری عاشقش می‌شوی و این «اثر آیکیا» است که از نگاه روانشناسان نوعی سوگیری شناختی نیز محسوب می‌شود، بدین معنی که مردم برای چیزی که خود خلق می‌کنند، همواره ارزش بیش از اندازه و گاه غیر‌متناسبی قائل هستند.» / ۵۱۱


                علیرضا کیهان پور

منبع: تلخیص تحقیق رضایتمندی از شغل خود ، گاهواره دانایی

خبرهای مرتبط
برچسب ها
نظرات
ورودی نامعتبر
ورودی نامعتبر
ورودی نامعتبر
ورودی نامعتبر

این پایگاه خبری بر اساس مجوز معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول فعالیت است. این پایگاه خبری تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران بوده و هر گونه برداشت از مطالب آن تنها با ذکر منبع مجاز می باشد.

تمامی حقوق برای پایگاه خبری تحلیلی فاخته محفوظ است.