یادداشت؛ علیرضا کیهان پور:
مهربانی بی‌جا، جان ها را می‌گیرد! وقتی غذا دادن به سگ‌های بی صاحب، زنجیره طبیعت را می‌شکند و "هاری" جان انسان‌ها را تهدید می‌کند...
فاخته- در سال‌های اخیر، افزایش بی‌رویه جمعیت سگ‌های بی صاحب (ولگرد) در روستاها و شهرها، نه‌تنها باعث ترس، آسیب به کودکان و دام و طیور شده، بلکه آمار بیماری مرگبار و ۱۰۰درصدی کُشنده هاری را نیز بالا برده است.
و متهم اصلی؟
نه سگ‌ها، بلکه رفتارهای ناآگاهانه‌ای است که با نیت خیر انجام می‌شود؛ غذا دادن‌های بی‌برنامه، بی‌نظمی در زباله‌ها، رهاسازی سگ‌های خانگی و بی‌توجهی به واکسیناسیون.
خطر در کمین است؛ وقتی زنجیره طبیعت و هرم غذایی از هم می‌پاشد
سگ‌های بی صاحب ، بخشی از زنجیره طبیعی حیات نیستند. آن‌ها با دریافت غذای رایگان از انسان‌ها، از مسیر طبیعی بقا جدا می‌شوند. نتیجه؟
افزایش زاد و ولد غیرقابل کنترل
تشکیل گله‌های تهاجمی
گسترش بیماری‌هایی چون هاری، سالک (لیشمانیوز) و انگل‌های پوستی
ناامنی در خیابان،بیابان، کوچه، مزارع، مدارس و جاده‌های روستایی
در مناطقی از کشور، گزارش‌هایی از حمله‌ی گله‌های سگ ولگرد به دام‌ها، طیور، حیوانات بی آزار اهلی، کودکان، جوانان، پیرمردان،زنان سالخورده و حتی دوچرخه‌سواران منتشر شده است. هاری، که از طریق بزاق سگ آلوده منتقل می‌شود، در صورت عدم درمان طی چند روز منجر به "مرگ حتمی" می‌شود.
چرا وضعیت از کنترل خارج شده است؟
غذا دادن احساسی و با نیت خیر و مهربانی مداوم به سگ‌های بی صاحب
نبود سیستم یکپارچه برای واکسیناسیون سگ‌های بی‌صاحب
نبود برنامه سراسری برای عقیم‌سازی و کنترل زاد و ولد
پراکندگی زباله‌ها در حاشیه روستاها و محله‌ها
نبود قوانین جدی برای رهاسازی سگ‌های خانگی و غذا دادن در معابر
راهکارهای علمی و اجرایی برای مقابله با بحران هاری و کنترل جمعیت سگ‌های بی‌صاحب
۱. واکسیناسیون سراسری و سالانه
اجرای برنامه ملی برای واکسیناسیون سگ‌های خانگی و نیمه‌وحشی با نظارت سازمان دامپزشکی
استفاده از برچسب شناسایی (پلاک گوش یا گردن‌بند) برای سگ‌های واکسینه‌شده
۲. اجرای طرح TNR (زنده‌گیری، عقیم‌سازی، رهاسازی)
زنده‌گیری بدون خشونت توسط تیم‌های آموزش‌دیده
عقیم‌سازی حرفه‌ای برای توقف زاد و ولد بی رویه و خارج از کنترل
واکسیناسیون همزمان و علامت‌گذاری سگ ها
۳. مدیریت زباله و منابع غذایی
ایجاد ایستگاه‌های زباله بهداشتی و محافظت‌شده در اطراف روستاها و محله‌ها
آموزش به مردم برای عدم غذا دادن به سگ‌ها در معابر عمومی
۴. آموزش عمومی و آگاه‌سازی فراگیر
برگزاری کارگاه‌های آموزشی در مدارس، خانه‌های بهداشت، شوراهای روستایی
استفاده از رسانه‌ها برای انتشار پیام‌هایی در خصوص خطرات غذا دادن بی‌برنامه به سگ‌ها
ایجاد مراکز نگهداری، قرنطینه و پناهگاه‌های کنترل‌شده
ساخت یا تجهیز پناهگاه‌هایی برای نگهداری سگ‌های آسیب‌دیده یا غیرقابل بازگشت به طبیعت
تشدید نظارت دامپزشکی، غذارسانی اصولی و مراقبت‌های دارویی
5. وضع و اجرای قوانین بازدارنده
ممنوعیت رهاسازی سگ‌های خانگی بدون ثبت
اعمال جریمه برای غذا دادن در معابر عمومی بدون مجوز یا نظارت
تشکیل کمیته‌های مشترک مرکزی و محلی با حضور دهیاری ها، شوراهای اسلامی شهر و روستا ، بهداشت، دامپزشکی، شهرداری ها ، ضابطین قضایی و نیروی انتظامی
مهربانی واقعی یعنی حفظ جان انسان‌ها و حیوانات
سگ‌ها گناهی ندارند؛ آن‌ها قربانی سیستم معیوب ما هستند.
قربانی انسان‌هایی که نیت خیر داشتند و دارند اما آگاهی لازم نداشتند.
مهربانی واقعی این نیست که لقمه‌ای غذا به سگی بی‌صاحب بدهیم، بلکه آن است که برای زندگی سالم و ایمن آن سگ و برای امنیت کودکان و مردم شهر و به ویژه روستا فکری پایدار کنیم.
سخن آخر
هاری تنها یک تهدید بهداشتی نیست؛ یک "زنگ خطر اجتماعی" است. یک تلنگر به یکایک ما که رفتارهای پرمهر اما بدون فکر، می‌توانند به فاجعه ختم شوند.
با نگاهی آگاهانه، اجرای دقیق راهکارهای علمی و همراهی همه مردم، می‌توانیم آینده‌ای بسازیم که در آن هم سگ‌ها با کرامت زندگی کنند و هم انسان‌ها با امنیت نفس بکشند.
درنگ اصلا جایز نیست و همین امروز هم شاید خیلی دیر و دور باشد لذا دست در دست هم و "همه با هم" با احساس مسوولیت مضاعف و به ویژه اطلاع رسانی منطقی و امید آفرین در رسانه ها به فکر جان همه همنوعان خود باشیم تا خدای ناخواسته دچار عذاب وجدان و بی توجهي احتمالی سهوی پیرامون این بیماری فوق العاده خطرناک نباشیم./ ۶۷۸
علیرضا کیهان پور
دسترسی سریع
بخش های مفید
راه های ارتباطی
