فاخته- رفاه کارکنان و انجام اموری که می تواند در آرامش آنان نقش مهمی داشته باشد از جمله عوامل ایجاد انگیزه در بین کارکنان و اعضای یک سازمان یا یک نهاد است.
در این بین، سلامتی و رفاه کارکنان در مجموع به عنوان سلامت کلی روحی، جسمی، عاطفی و اقتصادی کارکنان تعریف می شود. این شاخص میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند روابط آنها با همکاران، تصمیماتی که می گیرند و ابزارها و منابعی که به آنها دسترسی دارند، باشد.
برای ایجاد یک فرهنگ مترقی، مدیران باید نقش خدمات و تسهیلات رفاهی در انگیزش کارکنان و انجام اقدامات و انجام کارهای رفاهی و آنچه برای ارتقاء کیفیت زندگی آنها لازم است را درک کنند. دانشمندان «گالوپ» از اواسط قرن بیستم خواستههای افراد برای یک زندگی خوب را بررسی کردهاند. در اوایل دهه 2000، «گالوپ» با همکاری اقتصاددانان برجسته، روانشناسان و دیگر دانشمندان، عناصر مشترک رفاه را ورای کشورها و فرهنگهای مختلف، کشف کرد.
این نهاد از طریق آن تحقیقات انواع خدمات رفاهی کارکنان را حداقل در 4 عنصر رفاه شناسایی کرد؛ شغلی ، مالی ، جسمی و اجتماعی.
این 4 عنصر پیش زمینهای برای کارهای رفاهی برای کارکنان هستند. این 4 عنصر نتایج مثبت شخصی و تجاری، از جمله کاهش استرس، افزایش تاب آوری و سازگاری، بهبود عملکرد شغلی و کاهش ترک محل کار را شامل میشوند. استراتژی موثر، شامل همه این 4 عنصر است. و به خاطر داشته باشید که کیفیت عملکرد کسب و کارتان به کیفیت همه عناصر رفاه بستگی دارد.
انواع خدمات رفاهی کارکنان چیست ؟
1- رفاه شغلی کارکنان
تحقیقات گالوپ نشان میدهد که عنصری که بیشترین تأثیر را بر نتایج مثبت دارد، رفاه شغلی است.
این مورد پایه و اساس پیشرفت در عناصر دیگر است. رهبران باید بر نقاط قوت منحصربهفرد کارکنان تمرکز کنند. تا فرهنگ توسعه بالایی را ایجاد کنند و به کارکنان کمک کنند تا به ارتقاء شغلی دست یابند. بهنحویکه برای آنها معنیدار باشد و نیازی به ارتقاء به سطح بعدی نباشد.
2- رفاه مالی کارکنان
تامین نیازهای مالی کارکنان برای گذران یک زندگی در شان و شایسته
3- رفاه جسمانی
جای تعجب نیست که پس از بیماریها و جراحتها، کارکنانی که از سلامت جسمانی خوبی برخوردارند، بیشتر از افرادی که اینگونه نیستند، به حال قبلی برمیگردند. مهم اینست که رفاه همهجانبه اهمیت دارد. کارکنانی که در محل کار خود از هر4 عنصر رفاهی برخوردارند، پس از یک بیماری یا آسیب سخت، احتمال دارد 36٪ بیشتر از افرادی که فقط از رفاه جسمانی برخوردارند، بهبودی کامل را گزارش دهند.
4- رفاه اجتماعی
مدیران موفق به اهمیت ارائه خدمات اجتماعی به کارکنان توجه دارند. برای حمایت از این عنصر مهم، مدیران باید مسائل اجتماعی که بیشترین اهمیت را برای کارکنان دارند، شناسایی کرده و با ارزشهای اصلی سازمان خود هماهنگ کنند. برای ایجاد آگاهی و اشتیاق، به کارکنان فرصت دهید. تا تأثیراتی که بر جامعه میگذارند را با همکاران خود به اشتراک بگذارند. شروع چنین مسیری و رسیدن به فرهنگی پیشرو میتواند یک کار غیرممکن به نظر برسد.
آنچه عنوان شد قطره ای بود از دریای مطالب و دانستی ها در حوزه رفاه کارکنان که در اغلب دستورالعمل های مدیریتی به آنها اشاره شده است. در این میان، کارکنان سازمان دامپزشکی کشور در بخش دولتی و حتی اعضای نظام دامپزشکی در بخش خصوصی را شاید بتوان یکی از واجد شرایط ترین کارکنان برای دریافت چنین خدماتی دانست چرا که عمر 30 ساله خدمت آنها عمدتا در محیط های سخت و نامطلوب و در ارتباط با عوامل بیماری زا سپری شده و هفته ای نیست که شاهد آسیب دیدگی این دسته از کارکنان در اثر حیوان گزیدگی، ضرب خوردگی، تزریق اشتباهی واکسن، تهدید از سوی متخلفین و ... نباشیم. همه این موارد حاکی از تفاوت میان خدمت در دامپزشکی با سایر ادارات را نشان می دهد که کارکنان آنها عمدتا پشت میز نشین بوده و مراجعین برای دریافت خدمت به سازمان آنها مراجعه می کنند اما در دامپزشکی معمولا کارکنان ما به سراغ مراجعین اعم از دامدار، مرغدار و ... می روند تا خدمات سازمانی را برای آنها انجام دهند.
نگاهی به این تفاوت مهم و اساسی در ساختار کاری شاغلین در دامپزشکی نشان از آن دارد که این عده به شدت مستعد آسیب های ناشی از تبعات سختی کار به لحاظ جسمی و روحی هستند و حمایت های بی قید و شرط دستگاه های متولی از این دسته از کارکنان ضروری است. یکی از اقدامات مهم در این راستا، پیش بینی اقدامات رفاهی، حداقل در 4 شکلی است که شرح آن ذکر شد.
اما نگاهی به وضعیت کنونی، حاکی از غربتی شدید در برخی امور رفاهی را نشان می دهد که امید است در دوران مدیریت جدید این سازمان بتوان کمی از این عقب ماندگی و غریبی را جبران کرد.
در گفتگویی که گاها با برخی از همکاران داشته و دارم عمده ایشان از نبود ساختار اداری خاص برای پیگیری امور رفاهی به همان نحوی که امور فنی را در قالب یک چارت تشکیلاتی پیگیری می کنند گله دارند. این بدان معناست که در ادارات کل استانی، اداره ای خاص که تمام تلاش خود را برای بهبود وضعیت رفاهی همکاران صرف کند وجود ندارد و عمدتا مدیران کل در حد علاقه و اعتقادی که به این حوزه دارند یک یا دو نفر از همکاران علاقه مند را علاوه بر امور فنی یا اداری که انجام آنها را بر عهده دارند مامور می کنند تا در این قسمت نیز فعالیت کنند. و عمدتا این دسته از همکاران نیز انجام امور رفاهی را اوویت چندم خود قرار می دهند.
از طرفی عدم وجود تشکیلات اداری مناسب برای امور رفاهی سبب شده تا وجود اعتبارات در این بخش هم آنچنان که باید جدی گرفته نشود و نتیجه آن می شود همین واحدهای عمدتا فاقد استانداردهای اولیه که از آنها تحت عنوان مامورسرا یاد می شود و صراحتا باید گفت دون شان همکار و خانواده اوست که در سفرهای خود در این واحدها اقدامات داشته باشند. (دراین مورد قبلا طی یک یادداشت مطالب عنوان شده است.)
عدم وجود این تشکیلات اداری ضروری در ادارات کل سبب شده تا برنامه ای هم برای رفاه کارکنان وجود نداشته باشد و هر استان به سلیقه خود، به بضاعت مالی خود و در نهایت به ارتباطی که مدیران یا معاونین و دیگر کارشناسان با مراکز مختلف دارند بتوانند قراردادهایی را هر چند کوتاه مدت برای رفاه همکاران و خانواده آنها منعقد کنند.
نکته مهم و آسیب زای دیگر در این بین، مقایسه ای است که همکاران شاغل یا اعضای نظام دامپزشکی در دامپزشکی با سایر نهادها و حتی نهادهای مشابه خود انجام می دهند و همین امر موجب برخی گله ها و نارضایتی ها می شود که گناه آن را نمی توان گردن مدیران در سطوح مختلف سازمان و ادارات کل انداخت بلکه همانگونه که عنوان شد نبود متولی خاص برای عهده گیری این مسئولیت مهم طی ادوار مختلف و در نتیجه نبود اعتبارات لازم در این زمینه دانست.
در نهایت باید گفت با توجه به آنچه که شرح آن در ابتدای این یادداشت آمد و نیز با توجه به مخاطرات شغلی همکاران، سازمان دامپزشکی کشور همانگونه که برای پیشگیری و کنترل بیماری ها اقدام به تدوین پروتکل های مناسب نموده و سیاست های اجرایی را بر مدار همین پروتکل ها قرار داده لازم است برای امور رفاهی نیز پروتکل و برنامه سالانه بر مبنای مقتضیات همکاران و بضاعت سازمان و استان ها تهیه شود و البته قبل از آن در سطوح تشکیلاتی، و به طور واقعی، برخی از کارشناسان علاقه مند و با انگیزه نیز صرفا برای پیگیری امور مربوط بر مبنای برنامه ای که گفته شد بکار گرفته شوند تا بتوان در سایه این اقدامات، با ایجاد انگیزه در کارکنان نسبت به انجام بهتر خدمت رسانی تدابیر لازم را انجام داد.
دکتر هادی زارعی
مدیر مسئول
این پایگاه خبری بر اساس مجوز معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول فعالیت است. این پایگاه خبری تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران بوده و هر گونه برداشت از مطالب آن تنها با ذکر منبع مجاز می باشد.