فاخته- برنامه ای (اینجا) که اجرای آن همکاری تمامی ارکان و کارکنان سازمان از ستاد گرفته تا کارکنان شاغل در ادارات کل، شهرستان ها و نیز پست ها و خانه های دام در سرحدات ایران را می طلبد؛ چراکه اهداف كلان سازمان دامپزشكي كشور در این برنامه شامل؛ امنيت غذايي، سلامت جامعه ( بهداشت عمومي/ سلامت غذايي) و استاندارد هاي بهداشتي توليدات دامي در تجارت قید شده است که دستیابی به آن ها بدون همکاری مجموعه کارشناسان و مدیران سازمان و استان ها میسور نخواهد شد.
از جمله نکات بارز و مهم این برنامه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- این اولین باری است که طی دوران اخیر، فردی در قامت رئیس سازمان دامپزشکی کشور، نسبت به تدوین برنامه بر اساس ابعاد زمانی و نیز ملی و فراملی اقدام نموده است. بررسی شواهد و اسناد به جای مانده از حضور مدیران قبلی، عدم اعلام برنامه ای رسمی را دراین حوزه نشان می دهد.
- بررسی این برنامه و در اولویت قرار گرفتن حوزه معیشت کارکنان و ذکر برنامه های حوزه توسعه مدیریت و منابع نشان از آن دارد که این بخش، در راس اولویت های دکتر رفیعی پور قرار داشته چنانکه، بازنگري در شيوه نامه انتصاب و انتخاب مديران، اصلاح نظام آموزش مديران و كاركنان با محوریت افزايش اثربخشي دوره ها، ارتقای وضعیت رفاهی کارکنان و معیشت آنان، اصلاح نظام پرداخت پاداش و اضافه كاري مبتني بر عملكرد، ارتقاي نظام مدون در انجام بازرسي هاي ميداني و نامحسوس و كنترل ارائه خدمات، اثربخش سازي جلسات فني و اداري سازمان پيگيري جهت افزايش و تخصيص كامل اعتبارات مرتبط با فصول بودجه اي سازمان دامپزشكي متناسب با حجم فعاليت ها و ماموريت هاي محوله از سطوح شهرستاني تا ملي از جمه بندهای مهمی است که در این برنامه به چشم می خورد و قطعا تحقق این بخش از برنامه نیازمند پویایی هرچه بیشتر در حوزه معاونت توسعه مدیریت و منابع سازمان و استان هاست.
- در ذکر اهداف فني/تخصصي دامپزشكي؛ تدوين شيوه نامه اجرايي تأمين و تضمين بهداشت و سلامت فرآوردههاي دامي، توانمندسازي توليد كنندگان و ارتقاء جايگاه بخش خصوصي و تعاوني در سياستگذاري، برنامه ريزي وهدايت خدمات دامپزشكي از نکات بارز و مهم این بخش قلمداد شده و در ادامه توجه به همکاری با تعامل با سازمان نظام دامپزشکی و دیدن این سازمان دراین برنامه از جمله نقاط قوت است به گونه ای که، استفاده از ظرفيت نظام دامپزشكي در هم افزايي وظايف حاكميتي مرتبط با توسعه امكانات مراكز بخش خصوصي دامپزشكي در این برنامه به وضوح قید شده است.
- از نکات مهم این برنامه که در بخش «اهّم برنامه هاي فني، تخصصي، اداري، مالي، ملي و بين المللي در شرايط كنوني» به آن اشاره شده است؛ توجه ويژه به كارگيري نيروهاي انقلابي، زبده، پاكدست، پرتلاش و خبره و تربيت نيروهاي جوان با الگوگيري از كاركنان شاخص وزارت خانه و سازمان متبوع است. نکته ای که خواست تمامی کارکنان در رده های مختلف ستاد و استان هاست. همچنین در حوزه بین الملل، استفاده از موقعيت منطقه آزاد منطقه چابهار و جزيره قشم و نیز توجه به استفاده از ظرفيت جديد و بسيار ارزشمند پيمان هاي منطقه اي شانگهاي، اوراسيا، اكو، آ-سه-آن و پيمان مالي بريكس مورد تاکید قرار گرفته که در این زمینه می توان به بهره گیری از ظرفیت های یادشده در قالب انعقاد تفاهم نامه هاي همكاري در حوزه تأمين نياز كشور به پروتئين حيواني و صادرات محصولات كشاورزي اشاره داشت.
- بررسي راهبردها و اهداف چشم انداز دامپزشكي كشور این سازمان را در افق پیش رو سازمانی؛ پيشرو در كنترل و ريشه كني بيماريهاي استراتژيك دامي در منطقه، توانمند در نظام سلامت كشور با كنترل و ريشه كني بيماريهاي مشترك بين انسان و حيوان و نظام مراقبت ايمني توليدات دامي و آبزي پروري، دارای نظام پویای مراقبت بيماري هاي واگيردار آندميك، اگزوتيك، نوپديد، بازپديد و مخاطرات و تهديدات بيوتروريسم، خدمات دامپزشكي رقابت پذير با تكيه بر استاندارد هاي جهاني و به كمك دانش و فناوري هاي نوين و مشاركت حداكثري بخش خصوصي و تعاوني، ایجاد دسترسي عادلانه اقشار مختلف مردم بويژه در مناطق عشايري و محروم به خدمات دامپزشكي و نیز تعامل سازنده و مؤثر با مجامع جهاني دامپزشكي می داند که تحقق این مهم جز با حضور نیروهای زبده و توانمند، متعهد و متخصص و نیز برآورده شدن اعتبارات مالی مورد نیاز از سوی نهادهای بالادستی ممکن نخواهد شد.
- این برنامه در تدوین خود نیم نگاهی به اسناد بالادستی نظیر؛ سند چشم انداز جمهوري اسلامي ايران در افق ١٤٠4، سند چشم انداز بخش كشاورزي در افق ١٤٠٤، قانون سازمان دامپزشكي كشور، احكام دائمي برنامه هاي توسعه، احكام برنامه ششم توسعه، سياست هاي كلي اصل ٤٤ قانون اساسي، سياست هاي كلي اقتصاد مقاومتي، سياست هاي كلي برنامه هفتم، نظام نامه مميزي (سازگاري) انطباق برنامه ها با سياست هاي اقتصاد مقاومتي، دستورالعمل برنامه هفتم توسعه، اساسنامه سازماني، سازمان جهاني بهداشت دام، مقررات بهداشت دام و سلامت مواد غذايي مجامع ذيصلاح بين المللي WOAH،FAO، WHO، موافقت نامه هاي دو و چند جانبه با كشورهاي عضو اتحاديه اروپا، اتحاديه اقتصادي اوراسيا و ...، مرجع ملي ذيصلاح CCA نزد مجامع بين المللي، مرجع ملي تنظيم مقررات NRA براي بهداشت دام، تضمين سلامت مواد غذايي، دارو واكسن، فرآورده هاي بيولوژيك و.. داشته و می توان به کامل بودن آن در ابعاد مختلف اشاره کرد.
- تاکید بر دقت در گزارش ها، حساسیت خاص حوزه های نظارت بهداشتی، تلاش در جهت گسترش بخش های تشخیصی، توجه به تولید مبتنی بر کیفیت در کارخانجات مرتبط با نهاده های دامی از دیگر مواردی است که در این بخش برنامه به چشم می خورد.
- و در انتها همسویی این برنامه با برنامه های وزیر جهاد کشاورزی و تاکید بر آن در 17 بند را می توان نقطه امیدی دانست برای حرکتی هماهنگ و هم افزا با برنامه های وزیر که از نیازهای اساسی سازمان است.
آسیب ها:
برنامه های اعلامی از سوی مسئولین و مدیران معمولا در بستر اجرا دچار برخی آسیب ها می شوند که بایستی دقت کرد این برنامه از این آسیب ها مصون بماند؛ آسیب هایی به شرح زیر:
- اجرایی و عملیاتی نشدن را می توان مهم ترین آفت برنامه ها دانست و در مورد برنامه یادشده نیز بایستی آن را مصون از این آفت ندانست و لذا پیشنهاد می شود در این راستا برنامه زمان بندی متناسب با هر بخش اعلام و وظایف و تکالیف سازمان و استان ها نیز به تفکیک مشخص شود و در نهایت بازخورد و میزان پیشرفت برنامه در بازه های زمانی اخذ و گزارش آن منتشر و در دسترس عموم قرار گیرد.
- به عنوان دومین چالش بایستی یادآور شد؛ «انعطاف پذیری» برنامه بایستی در هر بخش لحاظ شود؛ چرا که برنامه عنوان شده با نگاه بین المللی و ملی طرح ریزی شده و طی این سال ها شاهد آن بوده ایم که به دلیل برخی خباثت های داخلی و خارجی، چوب لای چرخ اقدامات مفید و برنامه هایی از این دست گذاشته شده و لذا بایستی این برنامه در هر بخش آن، با نگاهی «استارتاپی» قابلیت تغییر و نیز پیش بینی راهکارهای جایگزین داشته باشد.
- به عنوان سومین مورد نباید فراموش گردد که این برنامه با شرح وظیفه سازمان اشتباه گرفته نشود! این برنامه، راهبردی است که مبنای آن انجام صحیح شرح وظیفه سازمانی در هر بخش با نگاه به آینده در قالب چشم انداز است و لذا بندهای این برنامه بایستی، ضمن نوآوری به عنوان موتور پیشران این شرح وظیفه سبب، تسریع و تسهیل دراجرای وظایف سازمانی شود.
- در پیشروی سازمان به سوی تغییر و بهبود، آسیب شناسی سازمانی مسئله ای بسیار مهم است. و لذا از جمله نکات مهم این برنامه باستی آسیب شناسی در تمام ابعاد بر مبنای این برنامه باشد.
- شاید یکی از نکات مهمی که در این برنامه فقدان آن به چشم می خورد حرکت در مسیر راهبردSWOT است. عمدتا راهبردهای مدیریتی در اولین اقدام به کشف این فرایند مهم یعنی، نقاط قوت(Strength)، نقاط ضعف(Weakness)، فرصت (Opportunity) ها و تهدید(Threat) ها پرداخته و ضمن بررسی همه جانبه امور، برنامه نیز با استیلای حداکثری بر این فرایند تدوین می شود. با استفاده از این ابزار وضعت موجود و مطلوب عوامل داخلی و خارجی بررسی می‌شود و استراتژی مناسب برای سازمان انتخاب می‌شود...
اجازه دهید تا در مقوله آسیب ها و ... به همین مقدار بسنده کنیم. امید می رود این دوره از مدیریت سازمان که با مطلع مبارک تدوین و ارائه «برنامه» آغاز شده، سرآغازی باشد بر تحول و به مصداق «حوّلْ حالنا إلی أحْسن الْحال» درپناه الطاف کریمانه حضرت حق، دوباره شاهد رسیدن سازمان و خانواده دامپزشکی به روزهای اوج و افتخار باشیم که حق کارکنان خدوم و ایثارگر این سازمان و نیز تمامی اعضای وابسته به این خانواده در اقصی نقاط کشور هم چیزی جز این نیست.
دکتر هادی زارعی
مدیر مسئول
