در سالهای اخیر، جمعیت سگهای بیسرپناه در مناطق مختلف کشور به سرعت در حال افزایش است و این مسأله به مشکلات بهداشتی، محیطزیستی و اقتصادی جدی برای کشور تبدیل شده است. یکی از عواملی که این معضل را تشدید کرده، غذا دادن به سگهای ولگرد است که نه تنها جمعیت آنها را افزایش داده، بلکه مشکلات ناشی از حضور این حیوانات در فضاهای شهری و طبیعی را به شدت گسترش داده است
سگهای ولگرد و مشکلات بهداشتی:
سگهای ولگرد میتوانند خطرات جدی بهداشتی برای انسانها و دیگر موجودات زنده ایجاد کنند. این حیوانات معمولاً ناقل بیماریهای عفونی هستند که به راحتی از طریق تماس مستقیم با آنها یا توسط گزش به انسانها منتقل میشود. بیماریهایی مانند هاری، تب مالت، لیشمانیوز و بیماریهای گوارشی از جمله خطراتی هستند که در صورت عدم کنترل جمعیت سگهای ولگرد، ممکن است سلامت جامعه را تهدید کنند. همچنین، حضور سگهای ولگرد در مکانهای عمومی نظیر پارکها، خیابانها و مناطق مسکونی میتواند باعث ایجاد هراس و اضطراب در میان شهروندان، به ویژه خانوادهها و کودکان شود. گزشهای سگهای ولگرد و تماس با مدفوع آنها، امکان انتقال این بیماریها را بیشتر میکند.
تأثیر بر محیط زیست و اکوسیستم:
سگهای ولگرد نه تنها تهدیدی برای سلامت انسانها هستند، بلکه برای محیط زیست نیز مشکلاتی به وجود میآورند. حضور این حیوانات در مناطق طبیعی میتواند بر اکوسیستمهای محلی تأثیرات منفی بگذارد. سگهای ولگرد، به ویژه در مناطق حفاظتشده و پارکهای ملی، میتوانند به گونههای بومی حمله کرده و آنها را تهدید کنند. این حیوانات ممکن است شکارچیانی باشند که موجب کاهش جمعیت حیوانات بومی، بهویژه پرندگان و پستانداران کوچک، شوند. همچنین، مدفوع سگها میتواند آلودگی زیستمحیطی ایجاد کرده و به تخریب منابع آب و خاک کمک کند. در مجموع، افزایش تعداد سگهای ولگرد باعث ایجاد اختلال در تعادل اکولوژیکی و تخریب زیستگاههای طبیعی میشود.از پیامدهای افزایش جمعیت سگهای ولگرد را آمیزش با سایر گونهها خصوصا گرگ اعلام کرد که منجر به تولد گونه خطرناک « گرگاس» میشود و یادآور شد: در بسیاری از موارد تنها از طریق آزمایش میتوان دریافت که این گونهها خالص نبوده و حاصل آمیزش با سگ ولگرد هستند
تأثیر اقتصادی:
بزرگترین چالش اقتصادی ناشی از سگهای ولگرد، هزینههای بالای مراقبت، مدیریت و حذف این حیوانات از خیابانها و مناطق شهری است. این هزینهها شامل هزینههای بهداشتی برای درمان بیماریهای ناشی از گزش و انتقال بیماری، هزینههای مدیریت و جمعآوری سگهای ولگرد، و هزینههای مرتبط با نگهداری و عقیمسازی آنها میشود. علاوه بر این، مشکلات بهداشتی ناشی از سگهای ولگرد میتواند موجب افزایش هزینههای مراقبتهای پزشکی در سطح جامعه شود و بار مالی بیشتری به سیستم بهداشت عمومی تحمیل کند. همچنین، حضور سگهای ولگرد در مناطق مسکونی و تجاری ممکن است به کاهش کیفیت زندگی شهروندان و کاهش جاذبه گردشگری و اقتصادی برخی مناطق منجر شود.
تشدید جمعیت سگهای ولگرد از طریق غذادهی:
یکی از عواملی که جمعیت سگهای ولگرد را تشدید کرده، غذادهی غیرمجاز به این حیوانات است. غذا دادن به سگهای ولگرد باعث میشود که این حیوانات از منابع غذایی پایدار برخوردار شوند و توانایی زادآوری آنها افزایش یابد. بهویژه در شهرها و مناطق روستایی، افرادی که به این حیوانات غذا میدهند، بدون توجه به تبعات منفی آن، به افزایش جمعیت سگهای ولگرد کمک میکنند. این مسئله نه تنها موجب افزایش تعداد سگها در مناطق مختلف میشود، بلکه باعث ایجاد مشکلات بهداشتی، زیستمحیطی و اقتصادی جدیدی نیز میگردد. در نتیجه، غذادهی به سگهای ولگرد نه تنها راهحلی برای کاهش مشکلات بهوجودآمده نیست، بلکه این معضل را پیچیدهتر و گستردهتر میکند.
راهحلهای جایگزین:
مثلا در کشور هلندی برای اینکه مشکلی را که خودشان بهوجود آوردهاند را برطرف کنند، عقیم کردن سگها را اجباری کردند. همچنین تمام سگهای خانگی باید معاینه و واکسیناسیون میشدند. هزینه تمام این کارها هم به عهده دولت بود. اگر کسی این موارد را رعایت نمیکرد بیش از ۱۶هزار دلار جریمه میشد و حتی ممکن بود تا ۳ سال زندانی شود. همچنین روی خرید و فروش سگها مالیاتهای سنگینی وضع شد و در عوض مردم تشویق به نگهداری از سگهای خیابانی شدند. با این تمهیدات، امروزه این کشور به اولین کشوری در جهان تبدیل شده است که سگ خیابانی و ولگرد ندارد
۱-مدیریت جمعیت: به جای غذادهی، میتوان از روشهای مدیریت جمعیت مانند عقیمسازی و واکسیناسیون استفاده کرد.
۲-آموزش عمومی: آموزش به جامعه درباره تأثیرات منفی غذادهی به سگ...
دکتر مجتبی سالی
دامپزشک و همکار بخش دولتی استان آذربایجان غربی
این پایگاه خبری بر اساس مجوز معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول فعالیت است. این پایگاه خبری تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران بوده و هر گونه برداشت از مطالب آن تنها با ذکر منبع مجاز می باشد.