یادداشت؛ دکتر رضا افشاریان:
بازسازی اعتماد در بدنه نظام دامپزشکی؛ وقتی قانون و تدبیر با هم همراه می‌شوند
فاخته- گاهی یک اتفاق ساده، مثل افتادن قطره‌ای آب روی شیشه غبارگرفته می‌تواند همه‌چیز را شفاف کند. سال‌هاست که انتخابات شوراهای استانی نظام دامپزشکی برگزار می‌شود شوراها شکل می‌گیرند و تصمیم‌های مهمی درباره حرفه و آینده دامپزشکان و دیگر رده‌های مرتبط گرفته می‌شود. اما رأی تازه دیوان عدالت اداری درست مثل همان قطره پرده از واقعیتی برداشت که خیلی‌ها آن را نادیده گرفته بودند
قانون می‌گوید اعضای شوراهای استانی باید دامپزشک باشند نه اینکه با تبصره و آیین‌نامه راهی برای حضور دیگران باز شود.
این رأی اهمیت زیادی دارد چون ما با یک صنف حساس و علمی روبه‌رو هستیم. نظام دامپزشکی فقط یک نهاد اداری نیست جایگاهی است که در آن درباره سلامت حیوانات امنیت غذایی آینده شغلی هزاران نفر و حتی بخشی از سلامت عمومی کشور تصمیم‌گیری می‌شود. بنابراین کوچک‌ترین بی‌قانونی می‌تواند اعتماد را خدشه‌دار کند. دامپزشکان حالا احساس می‌کنند عدالت اجرا شده و حق قانونی‌شان بازگشته است، اما از آن طرف رده‌های غیردامپزشک مثل کاردان‌ها و کارشناسان آزمایشگاهی احساس می‌کنند نادیده گرفته شده‌اند. همین دوگانگی باعث می‌شود سازمان نظام دامپزشکی در قلب یک بحران صنفی و اجتماعی قرار بگیرد.
در همین نقطه بد نیست به نقش مهم همین رده‌های غیردامپزشک در کار روزمره سازمان اشاره کنیم. فقط کافی است نگاهی به یک روز عادی از زندگی کاری این گروه‌ها بیندازیم. دریکی ازروزهای که همه‌ی ادارات استانی تعطیل بودند، در یکی از کشتارگاه‌های صنعتی دام مسئله‌ای حساس پیش آمد. من خودم مجبور شدم برای نظارت و کنترل موضوع به محل بروم. آنچه در بازدیدم بیش از هر چیز جلب توجه کرد، حضور جدی و دقیق نیروهای رده‌های دیگر دامپزشکی بود که با دقت تمام لاشه‌های استحصالی را کنترل می‌کردند. کار آنها آن‌قدر با جدیت و نظم انجام می‌شد که به من این اطمینان خاطر را داد که موضوع تحت کنترل است. این فقط یک نمونه از هزاران مورد مشابه است کار سخت پرمسئولیت و در عین حال کمتر دیده‌شده‌ای که این نیروها در طول سال چه در تعطیلات رسمی و چه در روزهای عادی بی‌وقفه انجام می‌دهند. واقعاً بی‌انصافی است اگر چنین تلاش‌هایی در ساختار نظام دامپزشکی نادیده گرفته شود یا به حاشیه رانده شود. چون حقیقت این است که سلامت گوشت مصرفی مردم، امنیت غذایی جامعه و آرامش خیال مصرف‌کنندگان تا حد زیادی مدیون همین حضور پررنگ و مسئولیت‌پذیری این رده‌هاست.
سازمان نظام دامپزشکی باید راه شفافیت را انتخاب کند
چالش سازمان دقیق و چندوجهی است. از نظر حقوقی رأی دیوان قطعی و لازم‌الاجراست و هیچ راه گریزی وجود ندارد. از نظر اجرایی، اجرای حکم یعنی انتخابات سال ۱۴۰۲ باطل شود و این به معنای صرف هزینه و زمان دوباره برای برگزاری انتخابات جدید است آن هم در شرایطی که کارهای جاری سازمان در استان‌ها متوقف می‌ماند یا دچار بلاتکلیفی می‌شود. از نظر صنفی دامپزشکان و دیگر رده‌ها بیش از همیشه در برابر هم قرار می‌گیرند و این خطر وجود دارد که اختلافات به شکاف‌های عمیق‌تری تبدیل شود. و در نهایت از نظر اعتماد عمومی پرسش جدی پیش می‌آید که چرا سال‌ها این موضوع نادیده گرفته شده و چرا سازمان زودتر برای اصلاح آن اقدام نکرده است.
اما با وجود همه این دشواری‌ها راه درست روشن است. سازمان نظام دامپزشکی باید راه شفافیت را انتخاب کند، صادقانه با اعضا حرف بزند و نشان دهد که هیچ چیز بالاتر از قانون نیست. انتخابات جدید هرچند سخت و پرهزینه نها راه بازگرداندن اعتماد و مشروعیت است. در عین حال، باید برای رده‌های غیردامپزشک هم جایگاهی شایسته در ساختار سازمان تعریف شود تا احساس حذف و بی‌عدالتی نکنند. همانطور که دیدیم، در کشتارگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها و میدان‌های کار روزانه، این رده‌ها ستون‌های پنهانی هستند که بدون آنها چرخه نظارت و سلامت از کار می‌افتد این بحران اگر با درایت مدیریت شود، می‌تواند نه نقطه پایان که نقطه شروعی تازه برای سازمان نظام دامپزشکی باشد؛ شروعی بر پایه قانون‌مداری شفافیت و اعتمادسازی.
و خوشبختانه، در رأس سازمان نظام دامپزشکی کسی قرار دارد که تجربه زیادی از چنین شرایطی دارد. او بارها با بحران‌های کوچک و بزرگ روبه‌رو شده و همیشه توانسته کاری کند که سازمان دامپزشکی از مسیر اصلی خودش خارج نشود. شیوه مدیریتش ساده و روشن است
با آرامش و صبر به حرف همه گوش می‌دهد، تصمیم‌ها را شفاف می‌گیرد و سعی می‌کند اختلاف‌ها به بدنه سازمان آسیب نزند. خیلی‌ها در این سال‌ها دیده‌اند که هر بار مشکلی پیش آمده او طوری مدیریت کرده که نه تنها سازمان دامپزشکی ضربه نخورده بلکه انسجام بیشتری هم پیدا کند. همین تجربه‌هاست که امید می‌دهد این بار هم، با اجرای درست حکم دیوان و برگزاری انتخابات تازه، سازمان نظام دامپزشکی محکم‌تر و منسجم‌تر از گذشته به کار خودش ادامه بدهد.
دکتر رضا افشاریان
دسترسی سریع
بخش های مفید
راه های ارتباطی
