تغییری که شاید همه چیز را در دامپزشکی تغییر دهد

فاخته- وقتی گفته می‌شود سازمانی در دل وزارتخانه‌ای دیگر ادغام شود یا از نظر مالی زیرمجموعه آن قرار گیرد ممکن است در ابتدا تغییر بزرگی به‌نظر نرسد، اما دقیق‌تر که شویم، می‌فهمیم این یعنی فروپاشی تدریجی یک استقلال تخصصی. یعنی گم‌شدن یک مأموریت. یعنی خاموش شدن یک فانوس.

سازمان دامپزشکی کشور، با همه ضعف‌ها و چالش‌ها، دهه‌هاست که در مسیر حفظ سلامت غذایی مردم، شبانه‌روز تلاش کرده است.
چه در دل کشتارگاه‌های دورافتاده، چه در آزمایشگاه‌هایی که شاید کمتر کسی اسم‌شان را شنیده باشد، و چه در صف اول مقابله با بیماری‌های واگیر دامی و مشترک بین انسان و حیوان.
یادمان نرود؛ دامپزشکی فقط درمان حیوانات نیست. ستون بی‌صدای امنیت غذایی و سلامت عمومی است.

نهادهای متولی تولید ما طی این سال‌ها صادقانه و پرتلاش کار کرده‌اند. از مزرعه تا کارخانه، تمام زحمت‌ها روی دوش آن‌ها بوده. اما وظیفه‌شان افزایش تولید بوده، نه نظارت. هیچ‌کس هم از آن‌ها انتظار ندارد خود داور تولید خودشان باشند. همان‌طور که پزشکی قانونی در اختیار متهم قرار نمی‌گیرد، نظارت بهداشتی نیز نباید زیرمجموعه‌ی ساختار تولیدی قرار گیرد.

مثال روشن آن،  مثلاً در کشتارگاهی که دام آلوده یا مشکوک وارد می‌شود، اگر دامپزشک به‌جای ناظر مستقل، کارمند همان ساختار تولید باشد، آیا جسارت توقیف لاشه یا گزارش تخلف را خواهد داشت؟

اینجا دقیقاً نقش دامپزشکی معنا پیدا می‌کند: یک ناظر بی‌طرف، متخصص، و مستقل که بدون واهمه از بالا و پایین، فقط یک مأموریت دارد: حفظ سلامت مردم.

امروز اما، شرایط فرق کرده است. جامعه دامپزشکی نگران است.
نگران از دست رفتن استقلال حرفه‌ای،
نگران تأثیر این ادغام بر سلامت عمومی،
و حتی نگران معیشت و آینده شغلی خود.

اگر ساختار مالی و اداری دامپزشکی به‌طور کامل زیرمجموعه‌ی وزارت جهاد قرار گیرد، دیگر نمی‌توان انتظار داشت که این سازمان با همان صراحت، همان استقلال، و همان دقت نظارت کند.
و این فقط یک دغدغه شغلی نیست. این، نگرانی از بابت آینده سلامت کشور است.

و فراموش نکنیم که این خواست فقط دامپزشکان نیست؛ این مطالبه‌ی جامعه‌ای است که می‌خواهد همچنان به نهادهای نظارتی کشور اعتماد داشته باشد. مردمی که سلامت‌شان را نباید درگیر تصمیم‌های شتابزده و غیرکارشناسی کرد.

نکته‌ای بسیار مهم آن‌که، خود وزیر جهاد کشاورزی نیز در پیام ی در فضای مجازی، نسبت به این مصوبه ابراز گلایه کرده و آن را مغایر با توافقات قبلی با سازمان اداری و استخدامی دانسته‌اند. «نوری قزلجه» صراحتاً اعلام کرده‌ که این تصمیم بدون تأیید نهایی او، موجب نگرانی در بدنه این وزارتخانه و سازمان‌های تابعه شده و ممکن است امنیت غذایی و بهبود ساختار تولید را نیز تحت‌الشعاع قرار دهد.

پیشنهاد ما چیست؟
بیایید در مسیر اصلاح ساختار، عجله نکنیم. بیایید اجازه دهیم دامپزشکی همچنان با استقلال حرفه‌ای، مأموریت نظارتی خود را ادامه دهد. می‌توان با اصلاح دقیق بندهای مصوبه، نظارت تخصصی دامپزشکی را در کنار تولید حفظ کرد، بدون آن‌که تداخل یا وابستگی اداری به‌وجود آید.
تصمیم‌گیران کشور می‌توانند با گفت‌وگو با متخصصان، با شنیدن صدای کارشناسان میدانی، راهی را انتخاب کنند که هم به نفع تولید باشد، هم به نفع سلامت مردم.

ما هنوز امیدواریم. به تدبیر. به عدالت. به تصمیم‌هایی که از دل دانایی بیرون می‌آید، نه شتاب‌زدگی. بیایید این چراغ را خاموش نکنیم.

دکتر رضا افشاریان

دامپزشک