از حرم تا حریم سلامت؛ دامپزشکی در سایه‌ی بی‌خبری

فاخته- اینکه چرا یک استاد دانشگاه با کت و شلوار رسمی، و پیرزنی روستایی با چارقد سفید گل‌دار، هر دو به یک اندازه به امام رضا علیه السلام ارادت دارند، شاید دلیل پیچیده‌ای نداشته باشد. شاید چون هر دو، در وجود او چیزی فراتر از دین و آیین می‌بینند؛ پناهگاهی از جنس انصاف، علم، و دل‌سوزی.
و این روز روشن، بهترین بهانه است برای یادآوری یک واقعیت روشن دیگر؛ اینکه در همین سرزمین، هستند کسانی که همچون آن امام مهربان، خاموش و بی‌ادعا، سلامت مردم‌را پاس می‌دارند. کسانی که اگرچه در قاب تلویزیون جایی ندارند، اما سفره‌هایشان، امنیتش را مدیون دستان آن‌هاست: دامپزشکان.
مردم ما، به عادت، گوشت می‌خرند، شیر می‌نوشند، تخم‌مرغ در سبد روزانه‌شان می‌گذارند. اما بندرت می‌پرسند: چه کسی مطمئن شده که این لاشه های گوشت قرمز  ازدامهای مبتلا به سل گاوی استحصال نشده؟ چه کسی پیش از ما این محصول را دیده، آزمایش کرده، تصمیم گرفته که سالم است و مجاز برای مصرف؟
پاسخ ساده است. همان‌هایی که اغلب نادیده گرفته می‌شوند. دامپزشکانی که صبح‌هایشان با چکمه و ماسک و بوی ضدعفونی شروع می‌شود و شب‌هایشان گره خورده به دغدغه‌هایی که هیچ‌گاه تیتر خبرها نمی‌شود.
ریشه‌ها زیادند. آموزش رسمی ما، از دوران مدرسه، هیچ‌گاه دامپزشکی را در معنای واقعی‌اش معرفی نکرده. 
رسانه‌ها، اغلب به درمانگر انسان‌ها می‌پردازند و کمتر به آن‌هایی که از ابتلا پیشگیری می‌کنند. و حتی خود دامپزشکان، گاه آن‌قدر درگیر کار می‌شوند که از رساندن صدای خود به جامعه بازمی‌مانند.
اما بی‌خبری از یک نقش حیاتی، عواقب سنگینی دارد. وقتی مردم ندانند که دامپزشکی یعنی سلامت شیر کودکان، یعنی حذف دام مبتلا به سل، یعنی نجات جان هزاران نفر، حمایتشان هم اندک خواهد بود. و نبود این حمایت، زنجیره‌ای را از هم می‌پاشد که در نهایت، آسیبش به همان سفره‌ای می‌رسد که قرار است سلامت باشد.
وقت آن رسیده که این نگاه را تغییر دهیم. باید دامپزشکی را به آموزش رسمی وارد کرد، باید صدای آن‌ها را در رسانه‌ها طنین‌دار کرد، و باید درک کنیم که بهداشت فقط در مطب‌ها و بیمارستان‌ها رقم نمی‌خورد؛ که گاهی از دل اصطبل، از عمق یک کشتارگاه، یا از پشت میکروسکوپ یک دامپزشک آغاز می‌شود.
در روز میلاد امام مهربانی‌ها، بیایید از آن‌هایی بگوییم که بی‌هیاهو در مسیر او قدم می‌زنند: کسانی که جان می‌بخشند، پیش از آن‌که صدایشان شنیده شود.

دکتر رضا افشاریان

دامپزشک