تولد دوباره مرال‌های البرز در جنگل تحقیقاتی تربیت مدرس

به گزارش فاخته به نقل از فارس، کاهش جمعیت گوزن قرمز یا مرال در جنگل‌های هیرکانی تحت تأثیر عواملی همچون تخریب زیستگاه، شکار غیرقانونی و تغییرات اقلیمی، ضرورت اتخاذ رویکردهای حفاظتی برای این گونه را دوچندان کرده است، در همین راستا، پروژه بازوحشی‌سازی و تقویت جمعیت مرال در جنگل آموزشی و تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس، واقع در منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی اجرا شد.

حامد یوسف زاده مدیر اجرایی پروژه بازوحشی سازی و تقويت جمعيت مرال می‌گوید که پروژه حاضر شامل شش گام کلیدی است که با سپری شدن موفق پنج مرحله، اکنون در گام ششم آن هستیم.

به گفته وی، در گام نخست فرآیند انتخاب و آماده‌سازی ایستگاه بازوحشی‌سازی بر اساس معیارهایی نظیر دسترسی به منابع غذایی و آبی، کاهش تداخلات انسانی و تطابق با نیازهای زیستگاهی مرال صورت گرفت. برای این منظور، از روش تصمیم‌گیری چند معیاره (MCDM)  برای تعیین بهینه‌ترین مکان استفاده شد و در نهایت، محدوده‌ای به وسعت ۱۲۰۰ متر مربع در پارسل ۳۰۶ جنگل تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس، در ارتفاع ۶۳۰ متری از سطح دریا، به‌عنوان ایستگاه بازوحشی‌سازی انتخاب شد.

وی افزود: همچنین در گام دوم فرآیند انتخاب و انتقال مرال‌ها در 16 آبان ماه 1403 از مرکز تکثیر سمسکنده در ساری به اجرا درآمد، این مرحله شامل ارزیابی‌های دقیق دامپزشکی، از جمله بررسی سلامت عمومی، واکسیناسیون، انگل‌زدایی داخلی و اکتوپارازیت‌ها بود. پس از تأیید سلامت، مرال‌ها بیهوش شده و با استفاده از جعبه های استاندارد حمل حیوانات وحشی، در شرایط کنترل‌شده و با حداقل استرس به ایستگاه بازوحشی‌سازی منتقل شدند.

یوسف زاده اظهار داشت: گام سوم شامل فرآیند بازوحشی‌سازی و پایش رفتار مرال‌ها با هدف برگشت به رفتار طبیعی در ایستگاه تکثیر بود، این پایش با استفاده از دوربین‌های تله‌ای و روش‌های مشاهده مستقیم، به‌منظور بررسی رفتار تغذیه‌ای، تعاملات اجتماعی و میزان کاهش وابستگی به انسان صورت گرفت. در مجموع، ۸۰ ساعت فیلم از رفتار مرال‌ها درون ایستگاه و ۱۶ ساعت از گونه‌های حیات‌وحش مجاور ثبت شد.

به گفته وی، در گام چهارم به ‌منظور پایش دقیق حرکات و الگوهای رفتاری مرال‌ها پس از رهاسازی، گردنبندهای ردیاب GPS/GSM برای آن‌ها نصب شد. این ردیاب ها داده‌های مکانی را هر شش ساعت ثبت و از طریق شبکه تلفن همراه رجیستر شده در اپراتورهای ایرانی به پایگاه داده داخلی ارسال می‌کنند. 

مدیر پروژه گفت: گام پنجم نیز رهاسازی تدریجی مرال‌ها بود. این فرآیند برای کاهش استرس حیوانات، به‌صورت کنترل شده انجام شد و در گام ششم، پایش بلندمدت و ارزیابی میزان موفقیت پروژه پس از رهاسازی صورت خواهد گرفت. 

خبرهای حوزه دامپزشکی و صنایع دام و طیور را در کانال تلگرامی فاخته دنبال کنید. (کلیک کنید)

دیدگاه خود را در خصوص این گزارش، از قسمت نظرات، به اشتراک بگذارید.

مدیر اجرایی پروژه با اشاره به نتایج اولیه به‌دست‌آمده از یک هفته نخست رهاسازی خاطر نشان کرد: نتایج اولیه به‌دست‌آمده از یک هفته نخست رهاسازی (23 تا 30 بهمن 1403) نشان میدهد که مرال‌ها با زیستگاه جدید سازگار شده و رفتارهای طبیعی را از خود نشان داده‌اند.