فاخته- دامپزشکی یک رشته گسترده و رو به رشد است که شامل موضوعاتی همچون بهداشت حیوانات ، بیماری های قابل انتقال از دام به انسان و بهداشت دامداریهاست. درخصوص هوش مصنوعی در دامپزشکی می توان گفت این دانش فرصتهای هیجانانگیز و جدیدی را برای بهبود کیفیت زندگی حیوانات و کسانی که از آنها مراقبت میکنند ایجاد میکند. البته این فرصت های جدید با چالشهایی ازجمله درک، تفسیر و اتخاذ این فناوری قدرتمند و در حال تحول با توجه به سرعت تحقیق و توسعه آن ، همراه است.
سوالی که مطرح می شود این است که چگونه از هوش مصنوعی برای کمک به بهبود دامپزشکی استفاده می شود؟
در دنیای امروزی به استثنای چند محصول تجاری از جمله فناوری تشخیصی رادیوگرافیکی ،بیشتر کاربردهای هوش مصنوعی در دامپزشکی ماهیت آکادمیک دارند. البته از آنجایی که گسترش این فناوری به سرعت در حال افزایش است، می توان انتظار داشت که برخی از اشکال هوش مصنوعی در کاربردهای دامپزشکی در آینده به کار گرفته شود. لیکن در حالت کلی امروزه هنوز شاهد تغییر چشمگیر هوش مصنوعی در دامپزشکی نیستیم ولی پتانسیل های زیادی در این خصوص وجود دارد
آنچه ما در دامپزشکی بایستی بیاموزیم این است که هوش مصنوعی ابزاری است که می تواند کارهای سنگین را سهل و آسان کند یا راه حل هایی که ممکن است در نظر گرفته نشده اند را آشکار نماید .ما باید به این فکر کنیم که چگونه هوش مصنوعی بر تصمیمگیری های ما تأثیر میگذارد به خصوص در دامپزشکی که نقش مهمی بر کیفیت زندگی حیوانات و کسانی که از آنها مراقبت میکنند دارد .در نهایت وقتی نوبت به اقدامات بالینی میرسد، باید به ادغام هوش مصنوعی در اقدامات بالینی بپردازیم .
در خصوص هوش مصنوعی در دامپزشکی چند نکته حائز اهمیت است که بایستی به آنها توجه شود:
1-تعیین اولویت ها و انتخاب دقیق فناوری های هوش مصنوعی2- راه اندازی فناوری های هوش مصنوعی که در آن بتوان فهمید از چه داده هایی برای توسعه مدل ها استفاده شده است ومعیارهایی برای عملکرد با داده های معتبر ایجاد کنیم 3- این فناوریها را با آموزش کامل معرفی تا دامپزشکان با مزایا و محدودیتهای آنها آشنا بشوند4- به طور مداوم عملکرد فناوریهای هوش مصنوعی در خصوص دادههای بالینی ارزیابی شوند .
لازم است تاکید کنم هوش مصنوعی جایگزینی برای دامپزشکان نخواهند شد ولی دامپزشکانی که از هوش مصنوعی استفاده می کنند و آن را درک می کنند به یقین جایگزین دامپزشکانی می شوند که از هوش مصنوعی استفاده نمی کنند .
باید با آموزش و آموزش با چالش های پیش رو در خصوص عدم استفاده از هوش مصنوعی مقابله کنیم. دامپزشکان بایستی در دانشگاهها یا دوره های بازآموزی با فناوری های هوش مصنوعی آشنا و از آن استفاده کنند . دامپزشکان آینده باید آموزش ببینند تا از فناوریهای هوش مصنوعی در کلینیک بهره مند بشوند. ما در خصوص هوش مصنوعی به دوره های آموزشی برای دامپزشکان فعلی نیاز داریم البته این یک کار سخت است زیرا بایستی بیشتر وقت گذاشت تلاش کرد آموزش داد تا بیشتر یاد بگیریم مخصوصا در مورد چیزهایی که نمی دانیم .
استفاده از روشهای آینده نگری برای افزایش آگاهی در مورد تغییرات، فرصتها یا تهدیدهای موجود یا در حال ظهور، در بخشهای بهداشت و رفاه حیوانات و فراتر از آن ضروری است . آینده نگری و استفاده از فناوری های جدید، ظرفیت ما را برای پذیرش عدم قطعیت، به جای تلاش برای حذف آن، تقویت می کند. این به دامپزشکی و اعضای آن قدرت میدهد تا از دریچهای متفاوت به زمان حال بنگرند.
اهمیت بخش بهداشت و رفاه حیوانات و مسئولیت ذینفعان آن در رسیدگی به چالشهای حال و آینده در حال حاضر آشکارتر از همیشه به نظر میرسد و به طور فزاینده ای واضح است که سلامت حیوانات با بزرگترین مسائلی که جهان امروز با آن مواجه است در ارتباط است.
هوش مصنوعی در شناسایی روندها و مسائل نوظهور در زمان حال و استفاده از این بینش برای ترسیم آیندههای احتمالی کمک کننده است و هدف آینده های احتمالی ، حمایت از تصمیم گیری در زمان حال است. گسترش سریع و یکپارچه هوش مصنوعی به ما می گوید که جهان ما بهطور بنیادی در حال تغییر است .
هوش مصنوعی شبیه ساز رایانه ای از فرآیندهای هوش انسانی مانند یادگیری ویا استدلال برای حل یک مشکل یا انجام یک کار است. هوش مصنوعی مانند هر فناوری دیگری با حل مشکلات پیچیده، خودکار کردن وظایف و بهبود کارایی و تصمیمگیری، برای بهبود زندگی در نظر گرفته شده است. لیکن دامپزشکی در پذیرش هوش مصنوعی کند بوده ولی این در حال تغییر است.
فناوری هوش مصنوعی به تشخیص های زودتر و دقیق تر کمک می کند همچنین باعث بهبود برنامه های مراقبت بر سلامت بیماران و ساده سازی روندهای دامپزشکی می شود .
امروزه محققان دامپزشکی در حال کشف راه هایی برای استفاده از هوش مصنوعی برای بهبود کارایی در مزرعه هستند. به عنوان مثال بکارگیری فناوری هوش مصنوعی در یک گاوداری شیری را درنظر بگیرید دستگاه هایی برای هر گاو نصب می شود که در سرتاسر مرکز تولید، داده های بیولوژیکی و رفتاری مانند مصرف خوراک و وضعیت بدن دام را در زمان واقعی نشان می دهد . الگوریتمها دائماً این ورودیها را تجزیه و تحلیل میکنند و هرگونه علامت بیماری جزئی و نامشخص که مورد توجه قرار نگرفته باشد را علامت گذاری می کند لذا هوش مصنوعی می تواند به طور قابل توجهی پیشگیری، تشخیص زودهنگام و کنترل سریعتر بیماری های دام را افزایش دهد.
دکتر رضا اسدی
مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی کشور
این پایگاه خبری بر اساس مجوز معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول فعالیت است. این پایگاه خبری تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران بوده و هر گونه برداشت از مطالب آن تنها با ذکر منبع مجاز می باشد.